Uèi, 21 de febrièr, es la jornada de las lengas mairalas

            Es gaire imaginable lo nombre de jornadas internacionalas que i pòt aver al debanar de l’an. N’i a per totes e per cada gost. A créire qu’a l’ONU an res mai a far qu’aquò. En defòra de las Jornadas europèas d’aquò o de quicòm mai que son iniciadas pel Conselh de l’Euròpa, totas las autras jornadas internacionalas son a l’iniciativa e decretadas per l’ONU. Son sovent simbolicas e porgisson pas cap de sosten concret e positiu a las causas que pretendon aparar.

Vos vòli pas secutar amb aquò, mas val lo còp de balhar l’intitolat de qualques unas d’aquelas jornadas. I a la Jornada internacionala de la zònas umidas, mas pas la dels desèrts. La Jornada internacionala del leupard d’Arabia e per certanament far contrapés a la sabla, i a tanben la Jornada internacionala de la pantèra de las nèus (23 d’octobre). Se devon pensar dins la torre de Babèl onusiana que ne cal per totes. Per quora la jornada internacionala de la blanda o del tais ?

Avèm la Jornada internacionala de las leguminosas. Ça que la, certanament una jornada importanta per luchar contra la fam dins lo monde.

La Jornada internacionala dels erbaris marins es una jornada de mai al servici de l’ecologia que n’a plan besonh. I a tanben la Jornada mondiala de la vida satvatja. De la vida salvatja dins las sèlvas e los ermasses de la planeta o dins las banlègas de las metropòlis europèas ? Totjorn al servici del salvament de la planeta i a la Jornada mondiala dels glacièrs. Notarètz que se tracha pas de la preservacion e salvagarda dels glacièrs. Benlèu una jornada just per convidar lo monde de s’i anar passejar e los remirar ? Per ne saber mai cal certanament anar dobrir la pagina ad hoc del sitenet de l’ONU. Empacha pas que la formulacion del títol d’aquela jornada internacionala (coma de plan maitas) es ambigüa.

Avèm tanben una Jornada de solidaritat amb los fonccionaris detenguts o portats desapareguts. Tant que i èran perqué pas una Jornada internacionala de solidaritat amb los camionaires detenguts o portats desapareguts ? O alara amb los totòbras ? O los picapeirièrs ?

Ai tanben descobèrt que i aviá una Jornada internacionala de la consciéncia. Quina consciéncia ? La bona o la marrida ? Emai vesi pas de qué ne pòt virar, atanplan pausi la question : perqué pas una tala jornada ?

Dins aquel catalòg plan fornit se troba la Jornada mondiala del fotbòl ; mas pas del voleibòl o del rugbí. Benlèu que son d’espòrts que rapòrtan pas pro d’argent ? Per èsser onèste, i a tanben la Jornada mondiala del basquet. Aquesta decretada jos la pression dels Estats-Units d’America ?

Lo 25 de mai es la Jornada de solidaritat amb los pòbles dels territòris non autonòmes. Nòti qu'es pas qu’una jornada de solidaritat. Subretot pas una jornada « per la liberacion dels pòbles dels territòris non autonòmes ». Las annadas passan e la solidaritat a pas menat grand causa de concret vist que los pòbles dels territòris non autonòmes son totjorn non autonòmes malgrat aquela jornada decretada.

I a mai d’una jornada internacionala que tòca a las arts. Ne causisi una a l’azard : la Jornada internacionala del jazz ; mas pas la de la borrèia e la del branlon. Fariá plan tròp occitan e Occitània es pas encara sòcia de l’ONU.

Autra curiositat, e pas de las mendras, es la Jornada de la gastronomia duradissa. I auriá una Jornada internacionala per l’agricultura o la pesca duradissa, perqué pas ? Mas per la gastronomia duradissa, aquò m’espanta un bocinèl. La gastronomia duradissa, qu’es aquò ? I a de concèptes onusians que m’escapan.

Dins lo forra-borra onusian se cal pas estonar de res. En furgant i descobriretz la Jornada mondiala del jòc d’escacs. Es pas que lo jòc d’escacs siá mes al tablèu del patrimòni mondial de l’UNESCO qu’aquò seriá comprensible, non pas ! se tracha plan d’una Jornada mondiala del jòc d’escacs. Aquò vòl dire que las competicions son mai nombrosas aquel jorn ? De verificar per los qu’an de temps a pèrdre…

I a tanben l’enigmatica Jornada internacionala de las personas d’ascendéncia africana. S’aquò’s pas de wokisme, es que i entendi pas res al racialisme/racisme. Me caldrà anar prene de leiçons en çò del dangierós Melenchon e de sos acolits.

Benlèu (mas ne soi pas solide) que la pus extraordinaria de totas, es la Jornada internacionala de l’aire blos per d’unes cèls blaus. La vos torni exactament coma m’es estada balhada e mot per mot coma es titolada. Aquesta empèga e fa segurament doble-emplec amb la Jornada internacionala de la poesia. Vos assolidi qu’existís e qu’es pas una colhonada. Se me volètz pas créire anatz verificar sul sitenet de l’ONU. Si-ben-tant : Jornada internacionala de l’aire blos per d’unes cèls blaus. Coma dins los burèus de l’ONU semblan mancar d’imaginacion lor propausi d’apondre a la fin « e d’unas pradas verdas ».

Lo 8 de març es la Jornada internacionala de las femnas, mas lo 10 del meteis mes, siá dos jorn pus tard es la Jornada internacionala de las femnas jutjas. Perqué pas una jornada de las femnas peissonièras qu’es una tan nòbla profession que la de magistrata ? O de las femnas astronautas ? Mas i a tanben la Jornada internacionala de las femnas dins la diplomacia. Aquesta probablament promòuguda especialament per las emplegadas de l’ONU (per aver una jornada suplementària de comjat pagat ?). Las femnas son a l’onor dins lo catalòg onusian de las jornadas internacionalas. Aquí-tè que i a una Jornada internacionala de las femnas ruralas. Alavetz, quid de las femnas urbanas ? E de las rurbanas, elas escambarladas entre doas situacions ? Doblidem pas la Jornada internacionala de las femnas e de las filhas de sciéncia (sic). Aquesta, coma las çai-abans evocadas, me sembla far doble-emplec amb la Jornada de las femnas, mas las vias de l’ONU son impenetrablas.

Los fanatics Fraires musulmans que semenan la terror sus la Tèrra tota, pòdon èsser fièrs. An capitat impausar una Jornada internacionala contra l’islamofobia, mentre que i a pas de Jornada internacionala contra la cristofobia, l’indoïstofobia, la bodismofobia, l’ateofobia, la iazedifobia, la paganismofobia, etc…

Lo 20 de març, l’ONU (disi plan l’ONU) a causit de celebrar la Jornada de la lenga francesa. Perqué pas la jornada de la lenga basca o de la lenga bretona ? Remarcarètz que i a tanben una Jornada de la lenga chinesa, anglesa, espanhòla, portuguesa, russa e araba. Totas aquelas lengas correspondan a de lengas d’empèris bèls. I a pas de Jornada internacionala per las autras lengas. D’evidéncia, l’ONU es tocada de malautiá discriminatòria. Ges de jornada dedicada a las lengas eslovèna o estoniana per nomenar pas qu’aquestas doas. Cercatz l’error ! (veni de corregir una dèca de picatge per tant qu’aviái escrich « cercatz l’orror »). L’ONU prèsta pas qu’als rics e als poderoses alara que totas las nacions son supausadas èsser representadas a egalitat dins aquel fòrum.

Vau abreujar mon prepaus, mas sapiatz que i a una Jornada mondiala del sovenir de las victimas de la circulacion rotièra. Avètz plan legit. Non pas una Jornada internacionala per la prevencion dels accidents de la circulacion rotièra, mas just per lo sovenir de sas victimas. Comprenga qual poirà !

Per l’ONU totes los pòbles son egals, mas n’i a que son mai egals que los autres. Ne vòli per pròva que i a una Jornada internacionala de solidaritat amb lo pòble palestinian, mas anatz pas quèrre una Jornada internacionala de solidaritat amb los pòbles curd, tibetan, canac, occitan o israelian. Quantes païses arabs representats a l’ONU ? La diplomacia del petròli e sos petrodolars i serián per res dins l’afar ? Un còp mai lo « daquòs » se descredibilisa.

Coma sèm pas jamai pro plan servit que per se-meteis, i a (e aquesta la caliá far) la Jornada de las Nacions Unidas (24 d’octobre).

Tròp de jornadas internacionalas gastan las jornadas internacionalas. N’ai comptada 224 ! S’ i trapan las pus utilas coma las mai improbablas. Quina portada an sus l’opinion mondiala ? Pas granda se ne pòdi jutjar per ma pròpria experiéncia de ciutadan del monde. Mas aquò rai ! Fauta de far agir per lo melhorament dels afars del monde e de l’umanitat, aquò fa parlar. Oc-ben, aquò fa parlar e ocupa los emplegats de l’ONU. Supausi que per cada Jornada internacionala los picaclavièrs onusians se devon cavar lo cap per redigir discorses e comunicats de premsa. Se cavar lo cap o far de copiar-pegar d’una annada sus l’autra ?

Mas tornem-ne, s’o volètz plan, a n’aqueste divendres 21 de febrièr de 2025. D’uèi, tenèm la Jornada internacionala de las lengas mairalas. Que nos va porgir a nosaus Occitans que justament la nòstra lenga mairala es als rangolhs, despietadosament escanada per l’imperialisme francés ? Va sens dire que los mediàs franceses ne parlaràn pas e que lo govèrnament de Vaironet anonciarà certanament cap de mesuras per la salvar. En França, tota la politica es orientada cap a l’escafament de las lengas autras que lo francés. Tota sembla-ajuda a n’aquestas lengas dichas regionalas fa part del protocòl tocant los suènhs pallatius cap a una mòrt ineluctabla e programada de nòstra lenga mairala. Condemnada a mòrt se sèm incapables de reagir fermament contra sos assassins.

E pendent aquel temps, jos l’agach vuèg de l’ONU, la Tèrra contunha de virar. E coma disiá la Paure maire « tant que vira fa lo torn ». Mas sabi se ne cal rire o plorar vo’n balhi una darrièra : avèm tanben una Jornada internacionala del bonaür que se debana lo 20 de març. Coma qué, cal pas jamai desesperar de res, nimai de l’ONU. Bona jornada a totes.

            Sèrgi Viaule