Totes aqueles dison que res non va a l’IEO mas fan pas res per melhorar las causas

            Es vertat que lo nivèl Federal de l’Institut d’Estudis Occitans foncciona mal desempuèi ara gaireben una decennia. I a temps que i a pas mai de President al nivèl nacional. La presidéncia es normalament assegurada collegialament pels Presidents de las seccions departamentalas. Mas aquò sembla pas fonccionar d’un biais eficient. I a un defèci d’organisacion al nivèl federal de l’IEO, es evident.

Aquò es degut al fach que fòrces militants de l’IEO se son racoconats al nivèl local. Siá militan unicament al nivèl de lor cercle local, siá al nivèl departamental. Lo nivèl regional, el tanben, tròba encara de qué fonccionar pro normalament. Fins al nivèl de la seccion regionala tot poiriá anar plan. Aquí ont las causas se gastan es quand arribam al nivèl nacional. Aquí pauc de volontaris per trabalhar. Alavetz, fa set o uèit ans que l’IEO nacional es portat pas que per cinc o sièis personas. Ne soi testimòni coma cadun ne pòt èsser testimòni e aquelas personas meritòrias s’ameritan d’èsser nomenadas. Se tracha d’Isabèla Mejan de Monteleimar, Jaumelina e Miquèu Arnaud de Marselha, Esteve Rós de Bordèu e Marc Vidal de Tolosa. Sens aquelas personas, l’IEO nacional, i a plan temps que seriá dins l’impossibilitat de fonccionar al quotidian.

            Aquí una ponhada de valents que fan de milierats de quilomètres cadan an per bailejar l’IEO pendent que d’autres son de longa a los criticar sens solament poder imaginar tot lo trabalh que fan. Me fa dòl d’o dire, mas aquel comportament es negatiu. Alara qu’a cada Amassada Generala se demanda als militants de s’engatjar al nivèl nacional per bailejar l’estructura, la crida a pas cap de resson. D’alhors i a qu’a véser lo nombre de participants a n’aquestas AG per se mainar que los militants de l’IEO s’interèssan gaire al nivèl federal. E quand s’i intèressan es per criticar lo manat de coratjoses que comptan pas lor pena per lo far viure. Aqueles criticaires an certanament oblidat que sens lo nivèl federal de l'IEO i pòt pas aver tot simplament d’IEO. Es el que se tracha de la representacion estatala de l’organisme, mas tanben se tracha de la representacion internacionala. L’IEO es un tot. Que li manquèsse un element e tot s’afrabariá. Ne cal èsser conscient.

            M’es insuportable d’ausir aquelas criticas. S’es per dire qu’a cinc, se pòt pas far lo trabalh de cinquanta, sèm d’acòrdi. Per aquò pas besonh de lançar una peticion fòra IEO. Mas dels criticaires me demandi francament s’an militat un jorn a l’IEO (se que non perqué criticar d’en defòra quand es talament mai productiu de criticar d’en dedins ?).

Òc l’IEO nacional ne fa pas pro ; òc, l’IEO nacional fa pas pro plan ; mas cossí far a cinc personas ? Çò pus extraordinari es que los romegaires son pas jamai estat capables de comptar lo nombre dels valoroses bailes nacionals que cada jorn banhan la camisa per l’IEO. Aqueste valents o fan per ensajar de lo salvar. Aqueles intrepids e desinteressats salvadors deuriá èsser tenguts de far de miracles mentre que d’autres s’acontentan de criticar darrèr las cortinas de l’anonimat ? La còla actuala que regís l’IEO nacional tan plan coma pòt es estada abandonada en rasa campanha pel demai dels militants. Avèm besonh de criticas, cèrtas, mas de criticas sul talh e pas sornarudas al punt d’èsser proferidas jos la cagola.

            Las criticas d’un nivèl de l’IEO quin que foguèsse contra un autre nivèl son suicidarias. L’IEO es l’ensemble dels sòcis de l’IEO. Se lo nivèl federal es flac, es subretot pas la fauta de los que lo fan virar, mas la fauta de totes. L’IEO, del sòl al plafon, es l’afar de totes sos aderents. Remembri que cada sòci a vocacion de préner de responsabilitats i comprés al nivèl nacional. Es plan tròp aisit de criticar de militants que fan çò que pòdon amb lo pauc qu’an sens far de proposicions (los i-a-pas-qu’a faches jos la cagola son pas de proposicions).

            Vau balhar un exemple que vivi cada an. L’IEO nacional, amb son sector IDECO gerís l’edicion e entre maitas causas las prestigiosas colleccions « Atots » e « Messatges ». Cada an a Puèglaurenç en Albigés cal far l’inventari dels libres que se tròban dins lo depaus. I a desenats de mètres linearis de laissas cargadas fins a la gola de libres. Los cal comptar totes unes per unes e títol per títol. Es un trabalh colossal, fastigós e un trabalh de Danaïdas. Vau ajudar a n’aquela gasanha. Pas que per parlar d’ongan lancèri una crida dins la seccion albigesa de l’associacion per trobar de volontaris. Degun respondèt pas present. Cadun demòra, un còp mai, replegat sus son cercle local o sa seccion departamentala. Disi pas qu’aquel monde son pas valents. Fan un trabalh inestimable coma totes los sòcis de l’IEO. Çò que disi, e qu’es factual, es qu’abandonan lo nivèl nacional. Disi pas tanpauc que totòm a la capacitat o las possibilitats de s’investir a mai d’un nivèl a l’encòp. Çò que reclami ieu es un pauc de tenguda e de retenguda. Vòli mai de solideritat e de respècte per los que trabalhan dins de condicions malaisidas d’abandon al nivèl nacional.

            Alavetz, ongan coma las annadas precedentas anam èsser pas que cinc personas per efectuar l’inventari d’IDECO. E sabètz qué ? Demest aquestas son Isabèla Mejan que ven de Monteleimar, Jacmelina e Miquèu que venon de Marselha, Esteve Rós que ven de Bordèu e ieu qu’ai pas cap de meriti per veni d’a costat. Pas degun d’Albigés ni del País tolosan per venir balhar un còp de man. Cercatz l’error ! Lo trabalh va durar doas jornadas plenas. S’aquò’s pas d’abnegacion de la part dels bailes nacionals, caldrà que qualqu’un m’expliquèsse çò qu’es l’altruïsme.

            Rai ! l’IEO nacional va mal per manca d’investiment militant. Poiriá tombar plan que i auriá una còla que se vòl investir dins l’IEO nacional. Ditz èsser prèsta a se presentar al moment de l’Amassada Generala nacionala qu’ongan se va debanar a Bordèu los 9, 10 e 11 de mai. Enfin benlèu quicòm de constructiu ? Mas las causas començan plan mal. Allòc de far de proposicions al dintre de l’organisme coma las causas se devon far condreitament en democracia. Aquí tè qu’aquela còla, qu’avança emmasquetada e anonimament, delarga una peticion sus lo sitenet « Mes opinions ». Mas perqué una peticion ? E perqué balhar pas publicament lo nom dels protagonistas ? Aquel monde an pas lor consciéncia suauda que se sentiguèsson obligats de s’escondre per s’exprimir ? Se pòt trabalhar frairalament e en tota convivéncia amb de monde qu’an quitament pas la civilitat de promòure un debat intèrne a cara descobèrta ? Cossí dins aquelas condicions far fisança a de monde quand sabèm quitament pas quals son ? Aquelas « femnas e òmes, membres « istorics » o recents de l’IEO, a diferents escalons de la siá ret », dison representar la panoccitanitat mas representan pas res que son incapables de se quitament presentar. Lors proposicions son de bonas paraulas mas son pas que de paraulas d’ectoplasmas. Los cal daissar dins las tenèbras de lor anonimat. Curiosament totes aqueles dison que res non va a l’IEO mas fan pas res per melhorar las causas dins la clartat e la dignitat. La primièra de las dignitats es d’avançar a cara descobèrta.

            Pièger encara ! Aquela peticion (per çò que se tracha plan d’una peticion e pas d’una mocion intèrna, anatz saber perqué ?) es signada coma o son totas las peticions. Mas aquí tanben los signataris son totes anonims. Gausan quitament pas balhar lor nom. Quines son los umans que gausan pas assumir lors idèas e opinions ? A çò que pareis que se fa atal generalament sus las rets socialas. Un monde ont probablament totòm es pas degun. Aquò’s als antipòdes de paratge, prètz e convivéncia. A pas res a véser amb la cultura nòstra. Adoncas per ieu, aquesla funèsta e deplorabla accion es cargada de nullitat e d’inoportunitat. S’aviái encara qualqu’un en fàcia de ieu per entamenar lo debat… malurosament ai pas degun. Ai pas que Belfegòr.

Aquela peticion es una farcejada, es una galejada e una escòrna a la dignitat dels militants que sabon militar sens masqueta. Tant que farem atal, malurosament l’IEO nacional va deure contunhar de caminar amb los cinc o sièis cranes militants qu’eles trabalhan a descobèrt e al servici de totes ; de totes los sòcis de l’Institut d’Estudis Occitans. Ieu los mercegi milanta còps per lor abnegacion e espèri que de monde se van lèu portar volontaris per se trachar de far foncionar enfin normalament l’escalon nacional de l’IEO. Avèm besonh de monde sanisses e constructius. Avèm besonh d’unitat e de compreneson entre nosaus. Doblidessem pas qu’es de l’avenidor d’Occitània que parlam aicí. Soi optimista, entre totes o farem tot. E o farem dins la gaug e la bona imor. Sens masquetas.

Ieu que soi pas sus Mes opinions mas sul Lugarn, crenti pas de signar : Sèrgi Viaule, sòci de l’Institut d’Estudis Occitans dempuèi 53 ans.