Perqué la desfisança vaccinala es plan mai fòrta al Sud de França ?

          Lo nòu d’agost de 2021, la Fondacion Joan Jaurés publicava un article de Jeròni Forquet e Silvan Manternach titolat « Perqué la desfisança vaccinala es plan mai fòrta al Sud de França ? ». Aquel trabalh s’apeva sus un estudi d’Emmanuel Vigneron, geograf de la santat a l’universitat de Montpelhièr, basat sus las donadas de l’Assegurança malautiá. A partir de las chifras balhadas per la Seguretat sociala, lo cercaire a establit una mapa tras que precisa sus la cobèrta vaccinala en França. A mesura que portava las donadas sus la mapa se mainèt qu’èra a dessenhar la mapa d’Occitània sus la de França. D’efièch, las chifras de las gents que refusan de se far vaccinar es mai important en Occitània, a despart ça que la de Gasconha e d’Auvèrnha que son, pauc o pro, dins la mejana exagonala. Alavetz, los analistas se son demandat lo cossí e lo perqué d’aquel fach.

      Las rasons, solide, son nombrosas (sociologicas, politicas, istoricas, demograficas, agricòlas, culturalas e lingüisticas) e, coma totjorn dins una societat umana, s’encrosilhan e, per part, se subrepausan. Mas los dos jornalistas-analistas, demest los quals cal pas oblidar que Jeròni Forquet es occitan, an pas pogut ignorar aquela mapa d’Occitània. Apareis e sauta al nas. Atanben, l’estudi prigond de las rasons d’un tal comportament dels estatjants d’Occitània, pòdia pas far l’estalvi de consideracions sociologicas, culturalas e tan val dire etnicas. Notarètz que pus naut disi « dels estajants d’Occitània » fauta de poder dire « dels Occitans » talament qu’amb la colonizacion de poblament que coneissèm, sabèm qu’i a malurosament ara mai d’estrangièrs en Occitània que non i a d’Occitans.

        Los analistas, dins una de lors ipotèsis avançadas, son obligats de parlar de « La memòria d’un Sud rebèl e refractari ». O fan amb intelligéncia e onestetat. L’aurián pas fach, aurián pas pres en compte l’occitanitat d’Occitània amb sas especificitats pròprias, que se seriá pogut discutir de la credibilitat de lor trabalh. Mas o torni dire, lo fach que Jeròni Forquet aja un substrat cultural occitan es pas estrangièr a l’afar (lo substrat es una de las substàncias que servisson de basa a una formacion actuala).

            Alavetz, que nos dison los dos autors ? Primièrament, remembran condreitament que l’integracion a França de l’espaci occitan es estada tardièra e conflictuala. Dison tanben que lo particularisme occitan es « regularament reactivat ». Es pas ieu que los dementirai. Contunhan afortissent qu’aquesta propension a l’insomission de la resisténcia occitana d’uèi, en defòra d’unas dimensions economicas (desindustrializacion e agricultura de montanha), la cal cercar e explicar per una istòria politica e culturala fòrça anciana que remanda « a las condicions dins las qualas lo Miègjorn es estat arrimat a l’espaci nacional ». Van condreitament fins a mencionar la pudicament nomenada « crosada contra los Albigeses » que ieu disi « guèrra d’annexion ». Reconeisson quitament, e fa de ben d’o ausir, que l’idèa d’una Occitània conquista de fòrça per França es demorada viva. Mencionan que : « S’en tròba la traça e la referéncia dins lo soslèvament dels vinhairons de Lengadòc en 1907 o dins lo movement occitanista de las annadas 1960 e 1970 (lucha contra l’extension del camp del Larzac, defensa de l’identitat e de la lenga occitana, etc…) ». Mai anecdotic, justifican, o puslèu testimònian de la resisténcia occitana actuala per la cançon de Francesc Cabrèl « Los chivalièrs catars » e van quitament fins a balhar lo tèxte de la cançon. Aquela presa en compte d’elements istorics e culturals de l’airal per explicar lo comportament actual de las populacions occitanas es quicòm de rar que s’amerita d’èsser notat. Emai se, condreitament, los autors precisan onestament que son pas los sols elements de prene en compte, lo sol fach qu’ajan pas oblidat de los mencionar es ben la pròva que las gents en Occitània an encara lo sentiment d’aparténer a una cultura occitana, benlèu pas plan viva, mas totjorn presenta sul territòri. Las Occitanas e los Occitans de soca o d’adopcion an al mens lo sentiment de demorar dins un país qu’es pas França, qu’es singular e qu’o deu demorar.

     E Jeròni Forquet amb Silvan Manternach de contunhar e d’apertierar las referéncias istoricas : « L’epopèia dels Catars es pas la sola gèsta eroïca encorada dins las memòrias popularas meridionalas. Diferents terradors del Sud cultivan lo sovenir de revòltas paisanas e popularas coma, per exemple, los soslèvaments dels Croquants de Peiregòrd, de Roèrgue o de Carcin al sègle XVII ». Los autors coneisson plan l’istòria de nòstre país, e demest un fum de movements de resisténcia a un poder imperial que pren totas sas decisions a París, evòcan la « Guèrra de las Domaisèlas », revòlta contra l’imposicion d’un còdi forestièr al sègle XIXen. Eveniments plan coneguts e estudiats de l’istorian nòstre Jòrdi Laboissa.  

  Los autors de l’article paregut sul site internet de la Fondacion Joan Jaurés reconeisson logicament que : « Totes aqueles episòdis noirisson l’imatge d’un Sud rebèl e insomés de cara a l’arbitrari d’un poder central autoritari ». Plan solide balhan tanben d’autras rasons possiblas per explicar qu’en Occitània la resisténcia a la vaccinacion siá plan mai fòrta qu’endacòm mai sul territòri estatal, coma per exemple l’implantacion dels neorurals, lo percentatge de las susfàcias agricòlas cultivadas en biologic, la practica de las medecinas doças o l’eliotropisme amb sa cohòrt de retirats sus l’arc miègterranenc, mas insistisson mai que tot sus l’identitat occitana fòrta del territòri e aquò es talament rar que val la pena d’èsser relevat. L’onestetat intellectuala es rarament de mesa quand se tracha de parlar d’Occitània. Sabèm ben que i pas res de tal que de parlar pas de quicòm per l’empachar d’existir.

         A nosaus de contunhar de resistir encara e totjorn al poder autoritari de París e aquò dins totes los domènis. Emai se lo sicut de la santat es fòrça delicat e tras que personal, ieu, mai per de rasons politicas que sanitàrias, ai pas encara plegat a las injoncions parisencas. Ai resistit a la conscripcion, resistissi a la vaccinacion ; emai se reconeissi a bon drech anar que las doas causas son completament diferentas. La vaccinacion deu èsser un drech per totòm ; non sauriá èsser una constrencha per degun.                                                

          Sèrgi Viaule