Eleccions regionalas venentas, sus las uèit listas son sèt a emplegar los tèrmes « Occitània »

            Las eleccions regionalas venentas se van debanar los 20 e 27 de junh d’ongan. A çò que se sap de las listas que se van lançar dins la bastèsta dins la region Centroccitana (oficialament dicha « Occitània »), avem ja uèit listas de declaradas. Benlèu seràn pas totas validadas e d’autras se pòdon encara venir ajustar a la tièra. Pasmens, al primièr de mai, se podiá ja comptar aquelas uèit listas. Soi pas aicí per espepissar lo contengut programatic de caduna tocant a la question occitana, mas s’o volètz plan vos vau entreténer del títol d’aquestas listas.

            Comencèri de militar per la patria tre 1968. Los que son pro vièlhs per aver conegut aquela epòca sabon que los quitis Occitans coneissián pas lo nom de la lenga que parlavan (a n’aquel moment se parlava encara fòrça la lenga) e encara mens lo nom de lor país. Las gents parlavan de « patés » per designar la lenga e de « Miègjorn » per dire del país ont vivián. Se calguèt batre contra aquela alienacion nacionala per lor far entendre que parlavan occitan e que vivián en Occitània. A la debuta que parlavem d’occitan, lo monde regassavan coma chòtas. Sovent nos prenián per d’ideioses quand èra pas per d’extraterrèstres, se que non de pècs. Nos calquèt fòrça capuditge e teneson per téner cap. Nos calguèt aver de coratge per contunhar nòstre trabalh d’educacion populara. L’alenacion èra prigonda e que los apleches d’encluscatge e d’assimilacion èran, e son totjorn, en plaça. Ni per anar a contra subèrna, annada aprèp annada, decennia aprèp decennia, acabèrem almens per ganhar aquela batèsta, fauta d’aver ganhada la guèrra. Fin finala convenciguèrem las gents.

            Ara los vocables d’occitan e d’Occitània son acceptats per la grand majoritat de las gents. E los que los vòlon pas emplegar per de rasons ideologicas, se devon forçar per evitar de los prononciar. Sèm partits de talament luènh que cal pas aver vergonha d’aver almens ganhat aquela pichona reconeissença. Pauc a cha pauc l’auto-òdi s’escafa. Es vertat que d’ara enlà se parla d’Occitània sens son contengut occitan. Se parla d’Occitània sens prene en compte son identitat pròpria. Es lo cas, justament, de la màger part de las listas qu’an causit d’emplegar los mots « Occitània » e « occitan » dins lor denominacion.

            Çò que m’espantèt de tira quand legiguèri la tièra d’aquelas listas es que sus las uèit son sèt a emplegar los tèrmes « Occitània » o « occitan ». Segur que la region s’apèla oficialament « Occitània » e que doncas se normalizan. Pasmens, « Occitània en comun » se seriá poguda dire « Region en comun » e « Novèl eslanç occitan » se seriá pogut nomenar sens cap de problèma « Novèl eslanç regional ».

            Alavetz anam passar ara aqueles intítolats de listas dins l’òrdre que nos es balhat per un blòg trobat sus la telaranha. Balhi los noms oficials en francés e lor revirada en lenga nòstra, tot sapient que cap de lista a pas fach l’esfòrç de balhar sa denominacion en occitan. La primièra, menada per Caròla Delgà, la presidenta sortanta, es dicha « L’Occitanie en commun / Occitània en comun ». Aquel títol auriá pogut èsser lo d’una lista nacionalista occitana dins las annadas setanta del sègle passat. D’efièch, tenián a far despartir nòstre vam a l’ensems de la populacion occitana. Volián metre Occitània en comun. Auriam quitament pas somiat a l’epòca qu’en 2021 una lista prendriá aquel nom per se presentar a d’eleccions. La segonda, de Joan-Pau Garraud es « Rassembler l’Occitanie / Acampar Occitània ». Aquí tanben es un eslogan que, pres per tal, auriá convengut a un partit occitan quin que siá. Se d’uèi un partit occitan aviá pro de fòrças e de mejans per se presentar solet, segur poiriá prene aquel eslogan per far campanha. La tresena lista es menada per Aurelian Pradièr. Se sona « Du courage pour l’Occitanie / De coratge per Occitania ». Aquò balha de vam. Lo problèma, un còp de mai, e o tornarai pas dire, es qu’eles e nosaus vesèm pas del meteis biais Occitània. Per totas aquelas listas « Occitània » es pas que lo nom d’une region francesa sens cap d’identitat pròpria.

Lo prepaus d’aquela tribuna liura es sonque de relevar l’evolucion de l’emplec public dels mots Occitània e occitan dins la societat. Mas quand aquestes son vuèges de contengut identitari pròpri, vertat qu’avançam gaire. Soslinhi que los vocables d’Occitània e d’occitan dins la boca dels candidats de partits franceses son vuèges de sens. Sola la lista de Joan-Luc Davezac a una consciéncia nacionala occitana.  

La lista quatrena, la de Vincent Terralh-Novès, es titolada « Nouvel élan occitan / Novèl eslanç occitan ». Una lista iniciada pel Partit de la Nacion Occitana se seriá poguda apelar atal. La seguenta, bailejada per Antòni Maurice es plan mens originala « L’Occitanie naturellement / Occitània naturalament ». Pasmens, la region es denomada per son nom d’origina, emai se per aquel monde, tornem o dire, dins lor mentalitat imperialista Occitània val pas mai que Regionalia. La lista prepausada pels islamo-esquerristas se ditz « Occitanie populaire / Occitània populara », tot sapient que pel aquel monde lo tèrme de popular esclafa largament lo d’Occitània. Se sap ben pro qu’en França los mai supremacistas franceses son d’extrèma esquèrra e d’extrèma drecha.

            La sola lista que prenga en compte l’identitat occitana es la menada per Joan-Luc Davezac. Se nomena « Occitanie écologiste et citoyenne / Occitània ecologista e ciutadana ». Emai se i auriá plan a dire, es sostenguda pel Partit de la Nacion Occitana e per País Nòstre. Mantunes sòcis del PNO se son portats sus las listas (las listas son establidas per despartament). Es la sola lista que pòrta las valors occitanas e pren en compta l’identitat prigonda d’aquel parçan d’Occitània. La sola que sap qu’aquela region de l’Estat francés representa pas l’ensems de l’espaci occitan.

            La soleta lista que pòrte pas lo nom d’Occitània dins son intitolat es la tièra « Faire entendre le camp des travailleurs / Far ausit lo camp dels trabalhaires ». Es menada per Malena Andrada de Lucha obrièra. Eles, segur que vivon sus una autra planeta per s’èsser pas apercebuts que vivián en Occitània. Sens maites comentaris…

            En legissent los noms d’aquelas listas soi estat còpsec agradivament susprés per l’utilizacion quasi sistematica dels tèrmes Occitània e occitan. Es possible que las nòvas generacions i faguèsson pas mai cas, mas pel vièlh combatant que se batèt per far reconeisser almens nominativament l’existéncia d’Occitània, aquò podiá pas passar per malhas. Solide que, compte tengut qu’aqueles mots an pas de contengut concret e que son estat  vuejats de lor sens prigond, la victòria es tras que menèla. Mas qual sap se seriá pas la debuta d’una liberacion ? La responsa depend bravament de nosaus.

Pòdi pas acabar aquela cronica sens plànher, tornamai, que l’Occitània en question es pas qu’un tròç l’espandi geografic occitan. Es pas que lo nom de la recenta region acampant las ancianas Lengadòc-Rosselhon e Miègjorn-Pirenèus. Valent a dire qu’aquela region, unitat administrativa de l’Estat ocupant francés, es pas qu’a la gròssa la Centroccitània. Que n’es de las eleccions regionalas dins las autras regions occitanas victimas de l’ocupacion francesa ? Ai plan pauc que dins aqueles parçans cap de lista empleguèsse lo vocable d’occitan dins sa denominacion. Pr’aquò res empachariá una lista d’Aquitània, de Provença o d’Auvernha-Ròse-Alps de se dire « Progrès occitan » o « Deman l’Occitània » o encara « Fiertat occitana ». Justament, la fièrtat es totjorn çò que nos a mancat.

                                                                                                                     Sèrgi Viaule