European Pressurized Reactor (EPR), una androna

Per Sèrgi Viaule

     Lo Reactor Subrecomprimit Europèu, en anglés European Pressurized Reactor (EPR), es una tecnologia engimbrada per Orano (ancianament Areva). Entrepresa qu’òbra, en collaboracion estrecha amb EDF, per produsir d’electricitat a partir de reactors nuclears de tresena generacion.

     Lo primièr RPE mes en òbra es lo de Flamanvila en França. Sa construccion comencèt en 2007 e es totjorn pas acabada, nimai degun sembla pas saber quora o serà. Desempuèi aquela data coneguèt un fum d’auvaris e aitant de retards per lo remendar. Semblariá que quand l’an arrengat d’un costat, se destrantalhèsse d’un autre. Talament plan que son còst previsional de 3,3 miliards d’euros es ara de 10,9 miliards ja engolits. Mentretant, sèm pas encara als fons dels abísses financièrs, vist que lo reactor es pas encara acabat e que los defauts d’elaboracion son nombroses e se succedisson.

     Pr’aquò, tre 2006, un estudi aviá demonstrat que si la soma reservada per lo RPE èra estada consacrada a las energias renovelablas, aquestas aurián produsit dos còps mai d’energia que la potencialament fornida per lo reactor de tresena generacion. Non solament aquò mas la causida de las energias renovelablas auriá redusit las emissions de gases a efècte de sèrra. Es dire lo temps e l’argent gastat per aver causit aquel modèl de produccion. Un modèl de produccion que s’afortís de mai en mai coma una androna. D’ont mai qu’evidentament degun sus la planeta sap totjorn pas precisament çò qu’anam far dels degalhs radioactius. Es previst de los enterrar, çò que sembla lo mendre mal sens èsser una solucion satisfasenta del tot al tot.

     Cada jorn se verifica un pauc mai que la produccion d’electricitat d’origina nucleara, non solament es dangièrosa, mas es demasiadament costosa. Los quitis rapòrts oficials o reconeisson ; la bastison d’un RPE a Flamanvila (mas tanben en Finlanda, China, Índia e Reialme Unit) aviá pas per tòca primièra de respondre a d’unes besonhs novèls en electricitat, mas « a manténer e desvolopar las competéncias de l’industria nucleara francesa ». Atal se pòt dire qu’amb lo projècte RPE e sa mesa e execucion, Orano e EDF se fan tecnologicament lusir als fraisse dels contribuables, valent a dire de nosaus.

     Aqueste primièr reactor high-tech, sensat servir de prototipe pel renovelament del pargue nuclear, vira al fracàs financièr sens que degun trobèsse a i redire. Una causa es segura : EDF trobarà pas jamai los fons necessaris per financiar la tièra dels reactors RPE prevista. Es ja plombat per un deute de 33 miliards d’euros. Qual pagarà ? Segurament los que crompan l’electricitat a EDF, mas aquò bastarà pas. L’Estat -un còp de mai nosaus- deurà tampar lo trauc, o puslèu l’aven financièr.

     Cal rebrembar que lo RPE en bastison a Olquiluoto en Finlanda a ja pres dètz ans de retard, que son còst oficial es passat de 3 a 8,5 miliards e que l’operator finlandés reclama a Orano/Areva 3 miliards d’indemnizacions per defaus de liurason a temps convengut.

     Caldriá aver lèu lo coratge politic d’arrestar la filièra nucleara coma o fan un nombre de mai e mai important de países. La saviesa e lo bon sens o voldrián. Mas França, dins aquel domèni coma dins plan maites, sembla voler aver rason contra lo demai del monde. Entre proclamacion la man sul còr per una transicion energetica e manten de son industria nucleara, es venguda la campiona del doble discors. Sèm acostumats a n’aquesta postura ipocrita de sa part, mas contunharem de l’aceptar pas.

     Avèm besonh d’una politica volontarista anant cap a una transicion energetica rapida e condreitament planificada. Tocant a l’implantacion d’unitats fotovoltaïcas, demandam qu’una lei faga obligacion per tota novèla construccion comerciala, industriala, o publica (grands magasins, usinas, establiments d’ensenhament, rambadors, bastiments agricòls, etc) de mai de cent mètres cairats d’èsser coberta de panèus fotovoltaïcs. Cal tanben desvolopar l’eolian terrèstre e al larg de la mar, la geotermia e l’energia ersomotritz (amb la fòrça naturala de las marèias e de las èrsas). Son dins aqueles mòdes de produccion que cal investir de moneda per la recèrca e atal melhorar lors rendaments.

     Aquela politica volontarista se deurà realisar per lo ben comun e contra totes los intereses egoïstas portats per de falsas associacions ecologicas que, de fach, luchan contra la transicion energetica per defendre pas que d’interesses particulars. Associacions que refusan, aquí un camp d’eolianas o endacòm mai la construccion d’un transformator electric per empachar tot desvolopament de l’eolian e del fotovoltaïc, coma es lo cas a Sant Victor e Melviu en Roergue.

     Occitània foguèsse independenta que la transicion energetica cap a de mejans de produccion renovelables seriá probablament ja complida. Ne vòli per pròva la mapa dels sitis d’aprovesiment de la cooperativa de distribucion d’electricitat d’origina renovelabla Enercoop. La mapa d’Occitània i es clarament dessenhada. Lo relèu e lo climat, intelligentament aprofiechats, poirián far d’Occitània un país energeticament excedentari. Per aquò far, nos demòra pas mai qu’a acquesir lo poder politic. Es nòstra ambicion, es l’ambicion del Partit de la Nacion Occitana. es per aquò que lucham cada jorn.