/image%2F0568858%2F20140111%2Fob_0348f4_logo-pno-jpg){kind=logo}
Jòrdi Peladan contunha de balhar de gasanha a Margarida Cercamont
Jòrdi Peladan, fa ara qualques annadas, s’es fach un nom dins la literatura policièra occitana. Emai i jòga los ròtles primièrs o, per prene una metafòra esportiva, es en pole position, dins l’escabòt d’endavant. D’un biais completament subjectiu (cossí ne poiriá èsser autrament quand se tracha de literatura) lo meti dins lo qüatuor d’elèit amb Raimond Guiraud, Florian Vernet e Joan Ganhaire. Es totjorn un plaser de lo véser propausar una òbra novèla dins aquel domèni literari que demanda qu’a èsser desvolopat.
Amb Jòrdi Peladan tornam trobar la detectiva Margarida Cercamond qu’es a fringar en Catalonha. Ni per tant, sas vacanças amorosas a Barcelona duran gaire pr’amor que lèu l’enquistaira deu s’anar tornamai pèrdre entre brugas, feuses e genèstas cevenòlas. Lo país camisard èssent sa tèrra d’investigacion mai presada. Çò que, fin finala, es pro natural e a portada per una nimesenca de raça vièlha. Aqueste còp, semblariá que i aja quicòm qu’aja virat mal sul camin de Stevenson. Aquò’s una amiga seuna qu’a besonh de sos servicis per desnosar l’òrre afar que n’es victima. Entre cinema pornografic e afinatge de cabecons, l’afar se presenta mal. Dins aquela intriga de mondes diferents se trucan dins un encastre que poiriá, a primièra vista, paréisser idillic. Mas, emai dins lo paradís cevenòl, Marcamal se passeja. L’àngel de la mòrt es s’i passejar e li preissa de li metre la man dessús.
Plan solide, e legalament, la polícia e quitament la gendarmariá son tanben sul talh. Entre privats, publics e militars es la corsa per saber loqual serà lo mai aluserpit e arribarà primièr sus la linha d’arribada. Los unes e los autres esitan pas a jogar dels coides. Se totes los còps son pas permeses, que ça que la i a una deontologia estricta dins la profession, pasmens cadun ensaja d’avançar per son compte e pas que per son compte sol. Atanben, las collaboracions son raras entre las diferentas entitats enquistairas. Los protagonistas son de longa a se tirar las pelhas. O alara, se tanplan i a qualques cooperacions, aquestas son fortuitas, temporariás e sortisson de l’estricte domèni professional. Que quand ne vira, aquel monde sap fa la part entre çò passional e çò professional.
Dins aquel novèl roman Jòrdi Peladan n’aprofecha per nos far descobrir un còp mai sas Cevenas dins qualques uns de sos aspèctes botanics, geologics, istorics, culinaris, etnologics e plan maites encara. Lo parçan es una planeta a n’el solet e l’autor poiriá ben escriure cent romans qu’al cent-unenc auriá encara quicòm a fa descobrir de son país natal. Es inagotable quand se tracha de far córre sos personatges sus las dralhas rocassudas de las miticas tèrras camisardas.
D’efièch, abans de n’arribar al desnosador de l’afar, l’autor pren léser de passejar sos lectors dins d’ambients contrastats entre ombras de castanhals espessas e calimasses suls penjals desbocats de las montanhas. Esita pas a s’atardivar longament sus d’unas mors cevenòlas que sembla li téner al còr.
Mentretant, sembla que l’interpretacion dels comportaments psicologics de sos personatges es, a còps, tròp previsibla. L’interés d’un roman, quin que siá e mai particularament se se tracha d’un roman policièr, es de propausar al legeire quicòm d’extra-ordinari, çò que, per part, l’autor capita far dins aqueste Bruga, feuse e genèsta.
Jòrdi Peladan nos escalcís aquí una òbra dins una lenga mestrejada mas en causissent l’opcion, cèrtas legitima, de tornar metre en circulacion de mots enrasigats dins lo terrador. Ni per aquò, se tracha pas d’una lenga iperdialectalizada e per aquò es a la portada de totes los Occitans de la Mar Granda fins a las Valadas transalpinas. La lenga de Jòrdi Peladan es de legir coma se beu la mèl requista produsida per una de las pus valentas abelhas cevenòlas.
Aquel libre ne regalarà mai d’un e lo vos recomandi. S’i rescontra la vida vidanta tala coma la pòt viure lo comun dels mortals, a despart que presentament es per procuracion que la causa se fa. Aquò’s aquò lo miracle de la literatura e de la ficcion : viure mai d’una vida a l’encòp. La causa es d’autant mai agradiva quand l’autor es de tria, çò qu’es lo cas amb Jòrdi Peladan.
Pèire Rabasse
« Bruga, feuse e genèsta » de Jòrdi Peladan. Edicions de l’Institut d’Estudis Occitans IDECO – Colleccion « Atots » N° 241. Despaus legal : quatren trimèstre de 2024. 196 paginas.
/image%2F0568858%2F20250520%2Fob_f6c2eb_bruga-feuse-e-gene-sta.jpeg)
« Bruga, feuse e genèsta » de Jòrdi Peladan