L’estil grafic e pictural de Maïté Pradèlas es unic

            Cal ben dire las causas coma son : de tot temps las arts plasticas son estadas las daissadas per compte de l’occitanisme recent. Per « recent » entendi la flamejada de l’occitanisme pòst-seissenta-uèiten. De l’occitanisme anterior a n’aquela data, ne sabi pas pro per saber quina plaça i podián ocupar las arts plasticas.

            Ça que la, dins las annadas uèitanta e nonanta del sègle passat viviá al dintre de l’Institut d’Estudis Occitans un « sector arts plasticas » que se trachava de promòure los plasticians occitans. Èra estat creat per una còla d’artistas a l’entorn de Josiana Daunís, ela-meteissa famosa pintra. Aquel sector especific de l’IEO obrèt un parelh de decennias en organisant mantunas exposicions e catalògs. Recampava tota mena d'expression plastica (pintura, escalpradura, pegatges, terralhariá, fotografia, etc…).

            Dins aquelas annadas i agèt tanben lo trabalh caparrut e requist de Fèlix-Marcèl Castanh (1920 – 2001) amb sa famosa « Mòstra del Larzac ». Aquesta dobrissiá sas pòrtas cada an per recebre de centenats de visitaires, malurosament subrevisquèt pas a la disparicion de son creator. Es atal sovent en occitanisme : una persona crèa quicòm e sovent i a pas degun per prene la relèva. Nimai las causas se van pas arrengar dins l’avenidor pròche se me referissi a l’atge mejan que tenon los occitanistas d’uèi.

            Pr’aquò, malgrat l’abséncia d’estructura occitanista per los aculhir, los plasticians occitans an pas desapareguts per aquò. Ne demòra encara un fais que trabalhan de lor costat e dins lo quasi anonimat. Es un pauc la destinada de totes los artistas occitans d’èsser constrenches de trabalhar dins una clandestinitat forçada. Que foguèssen musicians, cantaires, escalpraires, acrobatas, teatraires o pintres son ostracisats sistematicament pels organismes de promocion artistica e pels mèdias.

            D’aqueles artistas, que degun ne parla pas jamai, ne coneissi personalament qualques uns. Demest aqueles, Maïté Pradèlas qu’es gaire coneguda e que pr’aquò trabalhèt fòrça dins las annadas uèitanta del sègle passat per las edicions Vent Terral. Entre maitas causas, per aquel ostal d’edicion illustrèt lo metòde pedagogic « Diga-me, diga-li ». Aquel obratge es un aplech audio-visual d’aprendissatge de la lenga alestit per Sèrgi Carles e destinat als mainatges del primari. Un metòde que foguèt plan util e que l’es probablament encara.

            Mas Maïté Pradèlas illustrèt talament de causas qu’ai pas sovenença de totas. A totjorn pauc o pro creat dins son canton sens ensajar jamai de se promòure. Coma las vertadièras artistas es d’una grand modestia e brava discrecion. Emai es plan damatge que son trabalh s’amerita d’èsser plan mai conegut que çò qu’es. De totjorn fa una pintura encantarèla d’estil ninòi. Çò que pertòca mai dins son òbra es la coloracion de sos dessenhs. Es d’una granda luminositat que regaudís e enlusís l’agachaire. Lo que mira e remira sos tablèus sap pas ont vertadièrament pausar sos uèlhs talament es pres dins un fuòc d’artifici de colors vivas. Dins sas òbras las suggestions son multiplas. De gaire l’observator seriá pres de vertitge talament non sap ont pausar sos vistons. Sas òbras son per ieu un meravilhament total.

            L’estil grafic e pictural de Maïté Pradèlas es unic. Plan solide ai consciéncia que cada artista possedís son estil pròpri que sens aquò seriá pas un artista, mas çò que vòli fa comprene aicí es que Maïté Pradèlas s’exprimís sus un registre a despart dels modèls e classificacions per ieu coneguts. Emai, s’a còps, sas obras pòdon far pensar a las d’Elena Lanceleux o de Sarà Catena.

Un còp aver vist una de sas òbras, una autra de las seus se reconeisserà demest milanta autras. Sa signatura es sens pariu. Los que n’an ja vist me van probablament comprene. Maïté Pradèlas nos prepausa son monde tot en corbas e colors. Possedís una vision del monde esblaugissenta de simplicitat sofisticada e de generositat. Lo monde de Maïté Pradèlas es un luòc encantarèl ont fa bon se passejar.

L’artista a pas jamai arrestat de crear. Fa regularament de cartolinas de vòts, de decoracions sus mantuns supòrts de tota mena. Agèri darrièrament l’astre d’èsser gratificat d’un de sos calendièrs. Totes son unics. L’òbra representa las quatre sasons en quatre tablèus, mai una cobèrta. Tota la vida es resumida en colors e en contorns sus aqueles quatre imatges sublebèls que fan gaujosas las percepcions que podèm aver de la subjectiva realitat.

Maïté Pradèlas nos ofrís de longa una vision de patz e de serenitat dins un monde que n’a plan besonh. La doçor de son trach e lo treslús de sas colors son una benediccion.

   Sèrgi Viaule