Avèm besonh d’un vertadièr e grand quotidian d’informacions generalas en lenga nòstra

            A çò que pareis que d’aquestas passas lo jornal numeric tot en occitan Jornalet.com, malauteja malament. Tant e plan que segon una sorga tras que plan informada seriá als ranguilhs. Aprèp la pèrdia de La Setmana seriá domatge per la premsa en occitan. Mas cal relativizar las causas. A i agachar de prèp, Jornalet.com es pas qu’un jornalet d’opinion coma ne coneguèrem plan dins lo passat e qu’ara an desaparegut. Lo fach que foguèsse numeric, empacha pas que se trachèsse d’un mèdia de finalament pauc d’audiéncia. Interessa pas qu’una comunitat redusida d’Occitans.

            Aquò ditz, cal pasmens saludar son existéncia. Ni per son contengut discutible, a lo meriti de carrejar e far trabalhar la lenga nòstra. De la far produsir al quotidian dins totes los domènis de la vida vidanta. Aquò’s preciós, o direm pas jamai pro. Aquela gasanha jornalista la devèm mai que mai a un òme : Ferriol Macip. Aqueste o fa tot solet. A pro pena s’es enrodat de tres o quatre personas mai. Trima 365 jorns per an quasi benevolament. D’aquò n’i sèm deveire. L’òme es un valent e soi lo primièr a li reconéisser aquela qualitat.

            Mas que val lo produch ? Tre sa creacion i a agut engana sus la merça. Los iniciators del jornalet an volgut nos lo vendre per èsser un jornal d’informacions generalas, tractadas d’un biais neutre coma deuriá èsser condreitament la tòca de tot mejan informatiu que se respècta e subretot que respècta lo legeire. Un moment donat Jornalet.com diguèt aver signada una carta deontologica d’una mena de cambra sindicala jornalistica catalana. Pus exactament del Conselh de l’Informacion de Catalonha : « Lo CIC velha per la qualitat d’informacion e per que los mèdias respècten lo còde etic e deontologic del Collègi dels Jornalistas de Catalonha ». Mas lo fach es que se l’a signada, Jornalet.com l’a pas jamai respectada.

            De fach, la linha editoriala de Jornalet.com es totjorn estada ultra-esquerrista. Notarètz qu’ai pas res contra los jornals d’opinion que son necessaris, amai indispensables, en democracia. Ieu-meteis ai participat e participi encara a la redacion d’un jornal d’opinion que coneissètz plan e qu’es Lo Lugarn. Çò que m’arraca, e que vòli presentament escalcir e denonciar, es l’engana e al final la malonestetat d’un jornal d’opinion qu’ensaja de se far passar per un jornal d’informacions tractada d’un biais neutre. Jornalet.com a ben pro ensajat de s’amagar jos la cobèrta del Conselh de l’Informacion de Catalonha que se i vei encarra lo nas.

            Qu’un jornal publiquèsse d’articles d’opinion signats, es una bona causa e Jornalet.com o a totjorn fach dins sa rubrica « opinion » dins la quala, aquò rai ! m’exprimèri pendent qualques temps. Çò que repròchi a Jornalet.com es d’aver una linha editoriala ultra-esquerrista e de la voler pas assumir. Jornalet.com ensaja de prene sos lectors per d’arganhòls, mas pensi qu’engana pas que los que se vòlon plan daissar enganar. Sembla que son lectorat demesiga un pauc mai cada jorn.

            Òc-ben, avèm besonh d’un vertadièr e grand quotidian d’informacions generalas en lenga nòstra. Un jornal jornalisticament neutre que se tenga escrupulosament a la deontologia jornalistica, ont los articles d’opinion serián plan identificats coma tals. Çò qu’es luènh d’èsser lo cas per Jornalet.com. Avèm besonh d’un quotidian per nos dire jorn per jorn lo monde coma va. Un jornal ont cadun i poiriá participar sens se far tractar a longor de temps de nazi, de racista o de faissista. Un jornal qu’interpretariá pas de longa l’informacion per la far dintrar dins lo mòtle estrech de l’esquerrisme mai ultra e sectari que foguèsse.

            La tampadura ideologica de Jornalet.com l’a condemnat a son centenat e mièg de legeires e a sa ponhada de collaborators. Jornalet.com fa certanament l’unanimitat a l’extrèma esquèrra de l’occitanisme (e encara es benlèu pas solide), mas jamai recamparà l’occitanisme dins son ensems. Autrament ditz es sa linha editoriala clausa dins una ideologia estrecha que l’aufega fins a lo tuar. Causir una tala linha editoriala tre la debuta èra se vodar a un suicidi. Quantes son los intellectuals de tria que collaborèron a la debuta e qu’abandonèron tre que se mainèron de l’engana ? Quantas son las gents senadas que sentiguèron tre la debuta l’odor del rumat e que de tira se tenguèron luènh d’aquela entrepresa ? Atanben lo nivèl intellectual actual de Jornalet.com es lo qu’es, e sa qualitat ven de mai en mai paura.

            E encara ! vos fau gràcia de son foròm permanent de discutida ont aquí, jol cobèrt de l’anonimat (totòm es pas obligat d’èsser coratjós), atenhèm los cimèls de la coardisa, de l’insoléncia, de la vulgaritat e finalament de l’ignominia. Fa de temps que tot aquò a pas mai res a véser amb prètz, paratge e convivéncia. Sèm aquí tombat al nivèl d’una cort de recreacion d’escòla primària. Acabi aquí la descripcion del desastre que d’unas de las racaduras rescontradas dins Jornalet.com me farián regretar d’èsser alfabetizat dins ma lenga. Tornem o dire : a la debuta lo projècte auriá pogut èsser mannat, mas al lòc d’èsser mes al servici de totes, s’adreicèt de tira pas qu’a una còla sectària.

            A çò que pareis que se va lançar al prèp dels legeires una soscripcion volontària per ensajar de salvar lo mèdia. Per aquò far me estat dich que la linha editoriala anava cambiar. Cambiar la linha editoriala sens cambiar lo personal ? Sens cambiar los redactors ? Soi dubitatiu.  Soi coma St Bedigàs, vesi çò que s’amaga pas. Alavetz, perqué pas ? Se deman Jornalet.com ven un jornal deontologicament acceptable perqué pas ? Mas demandi a véser.

              Sèrgi Viaule