Aqueste mes de setembre Albigés vegèt la despartida de la valenta e aimabla Zità Clop. Anava festejar sos cent ans lo 17 de genièr que ven. La sòrt ne decidiguèt autrament. Zità Clop ?.. Zità Clop ?.. Cèrcatz pas mai ! Trobarètz pas aquel nom dins cap d’annuari mondan de l’occitanisme. Zità èra una serviciala discrèta e escafada de la lucha per la reconeissença de l’identitat nacionala nòstra. Èra pas de las que se meton endavant per que se parle d’ela. Non pas ! Zità trabalhava dins l’ombra, mas obrava eficaçament. Foguèt sòcia de la seccion albigesa de l’Institut d’Estitut Occitans. Coma demorava a Vitèrba anava sovent balhar la man a Puèglaurenç per far virar IDECO, lo servici editorial de l’I.E.O..
Çò que la caracterizava es que visquèt practicament tota sa vida en occitana. Parlava rarament francés e o fasiá cada còp per constrencha sociala. Aviá consciéncia qu’un pòble abandona pas sa lenga se i es pas forçat. Quand dintrèt a l’escòla primària, coma o escriu dins son libre autobiografic, sabiá pas lo francés nimai sos camaradas. Auriá pogut far d’estudis segondaris e tanplan superiors, mas sos parents èran meitadièrs. Èran pas proprietaris e tota lor vida deguèron far a mièja amb de patrons pauc generoses. La pichona Zita deguèt trabalhar la tèrra tre sos tretze ans.
Mas de totjorn agèt una inagotabla curiositat intellectuala, çò qu’a l’epòca èra rar a la campanha. Tanlèu qu’aviá quatre sòuses, se crompava un libre. Atal, aprèp de jornadas agrasantas d’alba a calabrun, Zità legissiá. S’interessèt mai que mai a la cultura occitana e a l’arqueologia. Mas èra curiosa de tot. Dins son mitan agricòla passava per una originala. Mentre que los autres quand avián qualques lésers anavan quèrre de campairòls, ela anava furgar en cèrca de qualques vestigis arqueologics. Aderiguèt a la Societat arqueologica de La Vaur. Un còp retirada anguèt quitament a Tolosa prene de corses de paleografia per poder legir los pargamins que li tombavan dins las mans.
Zità Clop èra abramada d’istòria. Cada an, al mes de mai, aquò’s ela que legissiá en occitan, sul plan del castèl de La Vaur, l’omenatge a Na Guirauda, als uèitanta chivalièrs passats a fial de l’espasa e al quatre catars cremats vius. Totes despietadosament assassinats lo 3 de mai de 1211 per la banda de Simon de Montfòrt al servici de la glèisa catolica e del reialme de França. Zità Clop portarà tota sa vida lo dòl de la desfacha occitana. Coneissiá de cap qualques tròces de La cançon de la crosada.
En 2014 publiquèt un libre autobiografis del títol de « Ma vie dans les champrs / Ma vida dins los camps ». Un obtratge plen de sinceritat e de pudor per un parcors de vida tras qu’extra-ordinari.
Una dròlla valenta de la patria occitana ven tornamai de nos quitar. Quantas joventas se van levar per prene lo relai ? Aquesta annada 2021 es plan funèste per l’occitanisme en Albigés. Mas daissarem pas inacabat lo trabalh entemenat per Zità Clop. Contunharem son òbra per çò qu’es lo dever d’un pòble asservit de resistir. Zità Clop vesiá pas las causas autrament.
Lo comitat albigés del Partit de la Nacion Occitana, adreiça sas condoléncias atristesidas a sa familha.