Eleccions presidencialas, lo circ grand

          Sèm tornamai partits per un torn d’engana colhons. La sembla democracia a la franchimanda torna vendre d’illusions, aquí ne vòls, aquí n’as, al brave pòble encloscat e esblaugit per la falsa grandor d’una mentalitat ultra chauvina. Va tornar començar lo pietadós espectacle volgut per una França que se preten la lutz del monde per èsser estada, un moment donat, « la dròlla ainada de la glèisa catolica ». Istoricament, aquela ipertrofia de la cròia franchimanda ven de çò qu’a l’Edat-Mejana, los papas s’apevèron sul reialmet de França per far valer sas pretencions e son contraròtle temporal sus Euròpa occidentala. Sabèm quicòm nosaus d’aquela funèsta aliança de la crotz amb la flor de liri.

          Dempuèi sos reis tot poderoses, sos monarcas absoluts e sos emperadors de la trempa de Napoleon, los Franceses semblan se poder pas mai passar de la dictatura d’un sol òme. E se lor arribèt d’escapitar un monarca un moment donat, cal metre aquò sus l’esquina d’un còp de fèbre, d’una convulsion revolucionària que durèt gaire de temps.

          Question a quatre francs espanhòls : Qual coneis lo nom del president de la Confederacion Elvetica ? Qual coneis lo nom del president de la Republica Federala d’Alemanha ? Mens se coneis lo nom dels bailes d’un país e mai aqueste país es democratic. De fach, se se coneis pas lo nom dels bailes d’un país es que dins lo país en question, lo poder es talament dilüit e plan repartit dins las mans del pòble qu’es impossible de nomenar e de reténer lo nom de la multitud de personas que fan viure aquela entitat politica. Las democracias vertadièras, las democracias adultas, an tuat lo paire dempuèi de temps. Se se coneis pas lo nom de la presidenta o del president de la Confederacion Elvetica (es elegit pel Conselh Federal solament per un an e a per foncion d’assegurar lo secretariat del Conselh), se coneis pas tanpauc lo nom de son Primièr ministre. Aquò es pas un azard. En Soïssa es aplicada la subsidiaritat e aquesta es practicada escrupulosament. Son las institucions cantonalas que tenon lo poder en Soïssa e las institucions confederalas son aquí sonque per ligar lo tot. Lo sistèma confedederal, melhor encara que lo sistèma federal, es lo sistèma politic mai democratic que l’umanitat aja trobat per viure en societat amb justícia e patz. Coneissi pas dins lo monde d’autra gonvernància mai democratica que la de Soïssa. Lo país es mejancièr de França e los çò-diches democratas franceses viran lo cap per véser pas la leiçon que lor balhan lors vesins.

A creire que los Franceses son politicament immaturs. An besonh d’un òme providencial e omnipotent per los governar coma lo mainatge a besonh de l’imatge tutelària del paire per l’abalir e li mostrar lo camin de la vida. An besonh d’un dieu coma los cresents n’an psicanalicament besonh per poder assumir lor condicion existenciala. An besonh d’un baile tot poderós per los rassegurar e per poder agachar cap al tròne tanlèu que i a quicòm que truca endacòm. Atal se pòdon anar clinar davant lo cacic per quistar qualques subsidis, peçòtas, indulgéncias, benediccions o perdons. Los Franceses son collectivament immaturs (son malurosament pas los sols sus la planeta) e Freud ne coneis las rasons.

        Alavetz, aprèp s’èsser mainat per experiéncia republicana qu’èran pas capables de se governar democraticament, los Franceses se son adobats, en 1958, per crear la cinquena republica, un monstre ibrid que ten aitant de la monarquia que de la republica. Seriá aquò li gèni francés ?! « Lo ridicul tua pas », çò dison. O faguèsse, i a de temps que seriam desbarrassats dels Franceses…

         Per amusar lo bon pòble e entreténer lo folclòr, alavetz, lo grand circ de l’eleccion del monarca francés s’es un còp mai aviat. Los mèdias parisencs (regretable pleonasme que totes los mèdias son de París o al servici de la dòxa parisenca) se son totes meses dins lo jòc de la comèdia. Mas coma lo scenari es paure que paure, los comedians repapian totes las meteissas causas en meteis temps. D’alhors, cap a pas enveja de trenca lo tabó del monarquisme republican. Un s’i ensajariá que seriá lèu balajat. Atanben totes dison que l’Estat deu demorar ipercentralizat per evitar que foguèsse « ingovernable ». Son solides que « de democracia ne cal ben un pauc, pas pas tròp ». Afortisson qu’una republica federala e parlamentària seriá l’isanha dins lo país del cap a la fin de l’an. La Soïssa ? L’Alemanha e las autras democracias parlamentàrias ? Anem… aquò’s pas parièr. I pensatz pas ! Los Soïsses son Soïsses e los Franceses son Franceses. Nosaus en França es quicòm mai, sèm plan mai degordits que los autres, la pròva avem proclamat la republica en 1792 (a creire que sabon pas que Soïssa es totjorn estada una republica).

         An pas mai de rei (dieu mercés) mas de monarca n’elegisson un cada cinc ans. Aquò amusa lo pòble e balha lo cambi a l’estrangièr. Es probablament atal que fan viure la « democracia a la francesa », ondradura suprèma de l’excepcion franchimanda.

         Atal n’es que per cada lustre lo grand barnum de l’eleccion presidenciala desplega sas telas dins los espacis publics e mediatics. Precedentament èra pas que cada sèt ans, mas de cinc o de sèt, la comèdia dura dempuèi la Constitucion de 1958. Personalament soi democrata e per tant, fa temps que participi pas mai a n’aquesta mascarada. Lo darrièr còp que votèri per las presidencialas foguèt en 1981 quand votèri per la Paure Huguette Bouchardeau (1935-1993) que faguèt 1,11 % al torn primièr. Al segond torn se desistèt per Francés Mitterrand, mas pas ieu. Aqueste politicard, de totjorn me pudiguèt.

         Me daissi pas pivelar pel sarrabastal mediatic, emai foguèsse amb tambors e trompetas, orquestrat per París. Votar òc, mas vòti pas que per los partits occitans quand son candidats. Coma soi estat sovent candidat, tant val dire que dins ma vida ai rarament votat per qualqu’un d’autre que per ieu. O faguèri non pas per narcissime patologic, mas fraita de candidats occitanistas mai competents que ieu.

          Tot aquò per dire que participarai pas de cap de biais a n’aquel circ. L’institucion del poder monarco-presidencial es obscèna. Es lo somalh d’una republica tiranica als antipòdes de la democracia que per esséncia necessita federalisme, subsidiaritat e respècte dels dreches dels pòbles. Que faràn un còp mai los occitanistas en 2022 per aquelas eleccions ? Ai plan paur que coma cada còp los esquerristas, per ideologia aniràn votar per un jacobin d’esquèrra contra un jacobin de drecha. Crenti que coma cada còp los drechistas, per ideologia aniràn votar per un jacobin de drecha contra un jacobin d’esquèrra. Planhi que, coma sovent, los occitanistas anguèssen peticionar alprèp dels candidats. Probablament qu’aniràn quistar qualques promessas electoralas. Faràn coma los mainatges qu’an besonh de creire al paradís. Certanament que d’unes aniràn mendicar als farfantaires, totes partidaris d’una « França fòrta », qualques dòsis de morfina. Puslèu que de crear de partits nacionals occitans, los occitanistas son drogats a las promessas electoralas e aquò dura dempuèi de decennias. Politicament son pas capables de tirar las leiçons del passat. Pr’aquò aqueles occitanistas pòdon pas èsser sens saber que dempuèi l’engana del programa comun de govèrn de l’esquèrra franchimanda de 1981, cap de promessa son pas estadas tengudas per l’esquèrra. La drecha franchimanda, tan jacobina coma l’esquèrra, a almens l’onestetat de dire clarament qu’es contra nosaus. Cossí pòt èsser que malgrat aquela realitat, cada cinc ans los occitanistas tornan creire al paire Nadal ? Vos daissi vos interrogar coma m’interrògui. La credulitat dels occitanistas es patetica. Per d’unes, son arribats a interiorizar que tot çò que ven de París es benesit. Son emborniats per la propaganda jacobina, incapables de la mendre resisténcia. Serián venguts, malaiga, capables de s’engolir una torre Eiffel sens beure ?

          La democracia aquò’s lo cooperativisme pertot ont es possible coma o comprenguèron tan plan los vinhairons occitans aprèp 1907. Es encara l’autogestion dins totas las entrepresas de produccion e las autras. Es tanben l’autodeterminacion a totes los nivèls organizacionals. Aquò’s per ieu la democracia, mas remarcarètz qu’aqueles vocables de confederacion, de federacion, d’autonomia, de cooperacion, de subsidiaritat, d’autogestion e d’autodeterminacion son dramaticament absents dins los discorses dels politicians franceses de quin bòrd que siagan. Totes, de l’extrèma esquèrra a la drecha extrèma, preconizan pas que lo poder piramidal e la dictatura del capiòl. La democracia, que pòt pas existir que d’un biais orizontal, lor fa paur. Coma a l’Edat Mejana son de longa a delegar al paire psicanalitic. Lor sembla-democracia es detestabla e un còp mai boicotarai lo circ de las eleccions presidencialas. Soi pas de lor monde. Demòri del monde de convivéncia, de prètz e de paratge, autras notions eticas que fan pas partida del vocabulari francés.

         Un còp mai, ni de prèp nimai de luènh, participarai pas a la mascarada. Trabalharai pas a la meu pròpria pèrdia d’identitat nacionala, a la meu pròpria opression. La realitat es que gasti pas inutilament ni mon temps (que nos es comptat), ni mon poder de ciutadan. Puslèu que d’agachar al fenestron, impotent, l’eleccion del monarca republican francés, estimi melhor militar pel Partit de la Nacion Occitana. Lo partit de la nacion occitana (aqueste còp sens majuculas) es lo partit de l’èime democratic. Causa coneguda siá.

                                                                                                Sèrgi Viaule.