/image%2F0568858%2F20140111%2Fob_0348f4_logo-pno-jpg){kind=logo}
Lo 21 de junh de 2020 sus aqueste blòg del Lugarn vos anonciavem, funèsta novèla, lo decès de Joan-Pau Verdièr. La nacion perdiá un immens cantaire. Sa votz nos manca ja. Amb sa despartida es un pauc de l’engèni occitan que se n’es anat. Es la meteissa causa tre qu’una occitana e un occitan quin que siá, foguèsson cantaire, mecanician, paisan, militant, ortalièr o engenhaire, se morís. Portam totes una part de l’engèni occitan. Lo fach es que, quand se tracha d’una persona publica, se parla mai de sa despartida.
Sus Internet, lo siti Virasolelh, dedicat a la musica e a la cançon nòstras, a decidit de rendre omenatge al cantaire peiregordin un còp l’an en creant e autrejant un prèmi Joan-Pau Verdièr de la cançon occitana. Una tras que bona iniciativa per provocar un bocin d’emulacion dins lo mitan de la creacion musicala occitana. Una escasença tanben per rebrembar al public bèl qu’aqueste sector d’activitat artistica es totjorn de vòia. Es totjorn dinamic e viu.
Lo malur de l’occitanisme es que nos demòra talament de causas de far, e de las far plan, que sèm totes concentrats sus nòstre trabalh sens sovent agachar çò que fa lo vesin. Sèm lo nas clinat sus l’obrador sens gaire levar lo cap. Lo que fa de teatre es pres, non solament per sas repeticions de comedian, mas tanben per la logistica de sa tropa e la pesca als eventuals contractes de produccion. Lo qu’escriu se deu trachar de trapar un editor. Editor qu’el deu trobar un difusor qu’al seu torn deu desboscar de lectors. Pel cantaire, meteissa causa, li cal trobar un estúdio d’enregistrament e, s’es possible, un difusor. Lo militant politic es talament mobilizat a cercar d’unes mejans novèls d’intervencion e d’expression al prèp de la populacion que li demòra gaire de temps per agachar çò que fan sos vesins comedians, escrivans o cantaires.
Aquò per dire que tota iniciativa novèla dins lo cortal de la cultura e de la vida occitanas es, e serà, totjorn la plan venguda. Malgrat mon temps foguèsse comptat coma lo vòstre, ensaji qualques còps de far una pausa e de levar lo cap per me mainar de çò que se fa a costat. Alavetz, anèri véser çò que prepausava Virasolelh.
Aquel prèmi Joan-Pau Verdièr es pas decernit per una jurada de professionals o d’especialistas de la musica e de la cançon, mas pel public. Valent a dire que de monde coma ieu qu’i coneisson gaire en musica, vòli dire que son pas de tecnicians de la musica, pòdon votar per una de las cançons que son prepausadas sul sitinet. Lo jorn ont i anèri véser, quinze èran a concórre. Ieu que me teni pas de contunh informat sus l’anar de la cançon e de la musica occitanas soi estat urós de constatar que i son qualques autor-interprètas que coneissiái pas. Çò que pròva que nòstra cançon viu e se sap renovelar, emai dins las condicions d’expression deplorablas que coneissèm amb l’interdiccion inica d’accès als mèdias oficials.
Soi a l’encòp espantat e meravilhat per la capacitat de resisténcia de la nacion occitana de cara a l’opression e a la repression que n’es victima. Aquí que d’artistas occitans, tot sabent per avança qu’auràn pas drech ni a las salas subvencionadas, ni a las antenas de ràdio, ni a las cadenas de television, contunhan de crear. Per aquò, totes, quin que siá lor engèni, s’ameritan mon respècte e l’expression de ma fraternitat.
Ni per tot, e per jogar lo jòc fins a cima, me calguèt ben escotar las quinze cançons per fin de ne causir una. Mon vòte foguèt, plan solide, lo del còr. Lo vòte del quidam que fa segon sa sensibilitat sens se trachar de consideracions tecnicas. Coma sus las quinze i a de cançons interpretadas per de femnas partiguèri amb lo prejutjat que seriái probablament mai sensible a lor voses e a lors melodias.
Sabi pas se de vos escalcir cossí faguèri ma seleccion pòt vos interessar, e si solament la causa es interessanta, mas ara que soi lançat, me vau pas arrestar en camin. Alavetz, tre la debuta retirèri totes los tròces ont la musica -e subretot se se tracha de musica metal- pren lo dessús sus las paraulas. Soi un òme de mots e de paraulas. Degun èssent pas perfièch, soi mai que mai acostumat a comunicar amb lo vèrb. Aquela tria facha, l’escapolon èra bravament redusit. Qual ditz cançon, ditz, çò me sembla, melodia. Segon mos critèris personals que vos garantissi pas exactes, cal una votz melodiosa acompanhada de musica armoniosa per far una bona cançon. Pensi qu’als melhors creators lor venon en meteis temps, la musica e la poësia.
Al final, i a pas qu’una cançon qu’escotèri amb plaser fins a la fin. Aquò’s « Daissar la riba » d’Eric Fraj. La sensibilitat sempre fresca d’Eric Fraj es per ieu un ocean de beutat e de felicitat dins lo cal ai besonh, de temps en quora, de m’anar banhar. Ne torni sortir renfortit e tonificat. Per la santat de l’umanitat, non solament es un pecat qu’un artista benfasent coma Eric Fraj siá pas difusit orbi et urbi, mas disi ieu que sos discs deurián èsser remborsats per la securitat sociala.
Coma disiá la paura maire : l’odor de las colors se rasona pas… Cadun votarà per sa cançon.
Sèrgi Viaule
https://ericfraj.com/video/daissar-la-riba/
https://www.virasolelh.org/ Joan-Pau VERDIER