/image%2F0568858%2F20140111%2Fob_0348f4_logo-pno-jpg){kind=logo}
Existís una literatura jacària, valent a dire qu’a a véser amb lo camin de Sant Jacme. Es un genre singular, mas ça que la pro fornit. Arriva sovent que los jaquets, un còp aver acabat lor peregrinacion, se lancen dins la redaccion de lors sovenirs de caminaires. D’unes o fan amb mai o mens de capitada. Es pas escrivan qual vòl emai se, urosament, cadun a lo drech de s’exprimir e d’imprimir. Fa temps que las edicions dels Regionalismes son especializadas dins l’edicion d’obratges de viatge e mai que mai d’escorregudas en montanha. Se pòt dire qu’aquò’s dins son ADN. Son catalògue, d’una riquesa espectaclosa, possedís un molon d’obratges sul sicut. Los amators i pòdon anar furgar e trobaràn totjorn quicòm a lor convenéncia.
D’Hervé Lebrun sabèm qu’es un Francés davalat, coma plan maites, en Occitània. De mestièr es orticultor en Armanhac. Tocant a sos lesers nos es dich, e aquò nos estona pas, qu’es amator de marcha. Presa talament caminar que, naturalament aguèt dins l’ase de far « son » camin de Sant Jacme. Lo faguèt per l’estiu de 2003 en partiguent del seu ostal, siá a 1 100 quilomètres del tombèl de Sant Jacme. Far lo camin Sant Jacme, aquò rai ! Son de desenats de milierats de personas a o far cada an. La particularitat d’Hervé Lebrun es qu’el decidiguèt de lo trevar amb sa gossa Torah. Una bèstia de blosa raça briard, amb de borra longa e d’un quarantenat de quilogramas. Per plan dire, una bèstia de bona talha, çò qu’es necessari per un tan long viatge. Se pòt pas imaginar un basset far tantes quilomètres sens s’abenar los coissinets de las patas fins a la sang. Un gosset cort sus sas patas auriá degut far plan mai de passes que ne faguèt Torah.
« Encara un quasèrn de rota alara que ja n’avèm tantes », anatz benlèu pensar. Non pas ! Aqueste es excepcional per mantunas rasons. Primièrament es una escorreguda acompanhada d’una gossa, çò qu’es tras que rare. Rare en causa de las dificultats que va aver lo pelegrin per se far acceptar dins las albergas, e mai que mai en territòri de l’Estat espanhòl, ont quasi pertot, dins totes los establiments, los gosses son enebits de dintrada. Abans de partir, Hervé Lebrun sabiá que s’anava trucar a n’aqueles interdiccions quasi sistematicas. Aquò le descoratgèt pas, de cap de biais.
Autra rason de legir aquel libre extra-ordinari es l’opcion presa per l’autor. Allòc d’el parlar de son viatge directament a la primièra persona, fa parlar sa gossa. I caliá pensar e es d’un efècte sublissim. Aquò’s Torah que parla del viatge. Es ela qu’observa los anars dels umans, amb lor engèni e lors tissas. Descriu tanben los eveniments que fan l’escorreguda. Aquel punt de vista d’enfaciar lo pelegrinatge permet a l’autor de quichar sus de detalhs qu’auriá quitament pas vist s’èra demorat a nautor d’òme. Se metre a la plaça de son gos per narrar sas pròprias aventuras es quicòm, qu’a còps, vira al fantastic. Es un biais d’analisi a posteriori, una faiçon de prene de distància per rapòrt a sos pròpris comportaments. Emai, quand ne vira, l’autor s’estalvia pas. A d’autres moments, far parlar la gossa li permet, mina de res, de se far lusir, de se far bèl. Causas que, sens aquel subterfugi, seriá estat quasi impossible.
L’autor, per la votz de sa gossa, conta las peripecias e auvaris del viatge, mas tanben los moments uroses dels rescontres amb los autres pelegrins. Doblidessem pas que lo camin de Sant Jacme es una torre de babèl de contunh en desplaçament. Ça que la, me sembla qu’insistís plan tròp suls refuses d’admission dins las albèrgas, emai se son estats dolents a endurar. Jamai l’autor admet pas qu’es normal de far pas dintrar de gosses dins de dormitòris de còps ocupats per de desenats de pelegrins. Ja que cal milanta precaucions per evitar l’espandiment dels cimes e que malgrat aquelas milantas precausions qualques còps basta pas per los empachar d’anisar dins la liechariá, cossí eradicar aquela calamitat se fasèm dintrar de gosses dins las albèrgas ? D’ont mai que la brava Torah es una gossa de la borra plan longa ont tota mena d’insèctes se i pòdon anar amagar. Sabi ben que cadun a tendéncia de causir sa color a l’arcolan, mas Hervé Lebrun auriá pogut far pròva de mai de compreneson a l’endrech dels albergaires, dels ospitalièrs coma los devèm nomenar suls camins de Sant Jacme. Lo camin es una longa cadena. Que qualqu’un carregèsse de cimes dins un jaç a Moissac e lèu totes los jaces serán infèctats fins a Sant Jacme. Hervé Lebrun pòt pas èsser sens o saber pas, mas ne parla pas per çò qu’aquò sembla l’arrengar d’o calar.
Alavetz, coma tròba pòrta tampada dins las albèrgas, per jaire es obligat de se despatolhar autrament. Un còp es dins un trast, dins una remesa, dins la caissa d’un camion, jos un pòrge de glèisa, dins un capitèl de tela plantat sul terren d’una albèrga, etc… Mas çò estonant es que l’òme aja pas pensat a se prene un pichon tibanèl a doas plaças, per el e sa gossa. S’aquò aviá fach, seriá estat de longa en autonomia totala e auriá pas agut a se far una sang de vinagre cada ser per saber ont anava dormir. D’aquela abséncia de tenda ne parla ges. Una de las rasons poiriá èsser qu’aquò son dos quilogramas de mai dins l’abrassac. Mas en l’aleugerissent de quicòm, benlèu qu’aquò auriá valgut lo còp.
En defòra d’aquò, amb lo qu’escriguèt Joan dau Melhau bèl temps a, avèm aquí lo melhor libre de jaquet que legiguèri. Hervé Lebrun es capable de longa tiradas poëticas suls bonurs porgits per una « longa marcha » coma o pòt èsser un pelegrinatge a Compostèla. Aquel libre interessarà totòm, los jaquets, emai, e benlèu subretot, los autres. De legir sens moderacion e de recomandar als amics.
Pèire Rabasse
« Perros no ! » ou comment mener (difficilement) un pélerinage à Compostelle avec son chien » d’Hervé Lebrun.
Edicions dels Regionalismes. Acabat d’imprimir en octobre de 2018. 212 paginas.
« Perros no ! » d’Hervé Lebrun