Arvei Lieutard : Prenoms occitans

            Emai l’univèrs de l’edicion occitana siá estequit, los qualques ostals qu’existisson fan un trabalh remirable al servici d’una lenga qu’es de mai en mai desocializada. Çò que significa concretament que lo lectorat potencial demesís de generacion en generacion. Malgrat aquò, d’unes valents baisssan pas la garda. Contunhan, contre vents e subèrna, a publicar de libres per balhar a legir al public. Trabalhan dins de condicions que ne descoratjarián mai d’un. Mas lo pròpri de l’occitanisme es de resistir, en esperant qu’un jorn, coma tot lo monde poirem tot simplament existir.

            La particularitat de l’edicion occitana es que lo mai sovent publica de literatura. Rares son los ensatges e encara mai lo libres practics. Pr’aquò, aqueles obratges practics fan besonh dins la vida vidanta. Servisson tot simplament per viure. Es un domèni que daissam tròp a la lenga francesa. Se volem tornar socializar la lenga, la cal rendre indispensabla o almens la metre a portada de los que la vòlon far lor, lor balhar la possibilitat de la s’apoderar. Avèm ben qualques libres de cosina, mas es segurament pas sufisent per cobrir totes los domènis de la domesticitat al quotidian. A n’aquel prepaus, caldriá que los que mestrejan l’ecrich occitan se metessen a gasanhar fèrme. Foguèsse pas que dins lo trabalh de traduccion o d’adaptacion. Es quicòm a la portada de plan monde, mas qu’es pas encara pro desvolopat per manca de volontat, de volontarisme.

            Sus aqueste sicut devèm, un còp de mai, mercejar las edicions dels Regionalismes, qu’elas an pas paur de se lançar dins l’edicion d’ensages -quitament d’ensages politics- e tanben de libres practics, coma l’es « Prenoms occitans » d’Arvei Lieutard, qu’ai ieu lo plaser de vos presentar.

Se tracha d’un libre paregut en 2015, mas, qu’un còp de mai se’n parlèt pas pro al moment de son espelida. Soslinhi a n’aquel prepaus que se trabalharem pas jamai pro, lo pièger es que sabèm pas pro expausar e far conéisser çò que fasèm. Pr’aquò, presentament, aqueste pichon diccionari de pòcha dels prenoms occitans es essencial pels joves parents o futurs parents que cercan un prenom per lor mainatge a mand de nàisser.

            L’autor d’aqueste libre, Arvei Lieutard, es lingüista e ensenhaire a l’Universitat Pau Valèri de Montpelhièr. Un òme capable de publicar d’obratges saberuts, coma practics e aqueste pichon diccionari dels prenoms occitans n’es la pròva. L’edicion es estada alestida dins un format de pòcha e concebuda d’un biais pedagogic per poder èsser mes dins totas las mans. Es un trabalh longament soscat qu’a pas res a véser amb una tièra seca de prenoms.

            Dins una pro longa e plan escalcida introduccion, l’autor expausa las règlas de trabalh que se balhèt per justament far d’aquel libròt un aplech practic. Per dire que l’obratge posca èsser utilizat pels quitis Occitans deslengats, Arvei Lieutard, amb sas « claus per prononciar l’occitan », lor balha la possiblitat de dintrat dins la lenga a l’escasença d’una cèrca de prenom. O direm pas jamai pro, totes los pretèxtes devon èsser bons per menar lo monde a la recuperacion de sa lenga. Òsca a l’autor e a l’editor d’aver enragat aquela dralha.

            Coma totes los diccionaris que se respectan, los prenoms son condraitament balhats per òrdre alfabetic. Per cada dintrada i a lo prenom correctament ortografiat, sa prononciacion ortografiada amb lo sistèma convencional internacional, l’etimologia, sos derivats e quand ne vira, lo jorn ont se fèsteja. Per exemple, prenem lo primièr de la tièra : « Abèl : etimologia assiriana, de Habèl (filh) o ebraïca de Hevèl (buga). Se festeja lo cinc d’agost ». Las ai pas comptadas, mas a la gròssa avèm dins las cent cinquanta dintradas. Amb los derivats podèm avançar -sens aver paur de nos enganar- qu’avèm aquí dins los tres cent prenoms occitans. A la fin del volume se tròba un indèx dels prenoms franceses amb lors equivalents occitans. Res non pòt èsser mai practic per de parents que serián interessats per la lenga al punt de balhar un pichon nom occitan a lor nenon per nàisser. Es dire la preciositat del trabalh complit per Arvei Lieutard.

            Mina de res, avèm aquí un aplech remirable de resocializacion de l’occitan. Mas ara, fasèm un pauc de sciéncia-ficcion… Imaginem que deman totes los Conselhs regionals d’Occitània volguèssen menar una vertadièra politica de reoccitanizacion del país. Alavètz, en mai de crear sulcòp un servici public de ràdio-difusion e de television en occitan, en mai de rendre obligatòri l’aprendissatge de la lenga a l’escòla, deurián tanben mandar a cada ostal, a cada fogal, un exemplar d’aqueste libròt per fin que cadun poguèsse causir un prenom occitan a sa nena o a son nenon. S’aquò se fa pas, serà pas qu’Arvei Lieutard e las edicions dels Regionalismes i ajan pas pensat.

            Dins l’espèra, cadun pòt crompar lo libre e l’ofrir a totes los cobles joves an mand de far familha.

Pèire Rabasse

« Prenoms occitans » d’Arvei Lieutard. Edicions dels Regionalismes.

Acabat d’imprimir en decembre de 2015. 125 paginas.

https://livre.fnac.com/a8967832/Arvei-Lieutard-Les-prenoms-occitans