Promòure la lenga occitana amb l'associacion « Ligams »

            Fa dos ans nasquèt en Albigés una associacion occitanista novèla. Ne foguèron a l’iniciativa una còla de valents e demest aquestes l’inalassable Remesi Firmin. Cal saludar lor trabalh a un moment ont malurosament lo renovelament de las generacions d’occitanistas tira mal de far. Coma diriá la tantina Alina : Los vièlhs se’n van e los joves trigan per arribar.

Aquesta associacion se nomena « Ligams ». Sa tòca es d’organizar una correguda-relai per l’occitan. Ne vira qu’es la version albigesa de La passem ! que se fa ja en Gasconha dempuèi mantunas annadas, ela meteissa nascuda sus un modèl basc d’escorreguda-relai. Aquelas accions an per tòca d’acampar qualques sòuses destinats a promòure la lenga. L’albigesa es programada pels 23 e 24 de mai d’ongan. Se tracha d’una corsa-relai que va traversar lo parçan Albigés. Pendent mai de trenta oras sens interrupcion, los correires se van transmetre lo ligam a cada quilomètre. Aqueste èssent lo testimòni simbolic de la lenga. Lo traçat de la caminada es arrestat : partirà de Sant Sulpici la Punta, passarà per Rabastens, La Vaur, Sant Pau Capdal Jòus, Puèglaurens, Vièlhmur d’Agot, Castras, Lautrèc, Reialmont, Lombèrs, Graulhet, L’Isla de Tarn, Galhac, Castelnòu de Montmiralh, Còrdas e acabarà per arribar az Albi. De notar qu’ongan s’aquesta primièra edicion es una escasuda, los iniciators de la manifestacion an l’intencion de l’alargar a d’autres parçans de Lengadòc-Naut.

            Adoncas, la tòca màger d’aquesta manifèstacion populara es de promòure la lenga occitana e de mostrar qu’es viva. Aquò es per se far dins un ambient relativament esportiu (ça que la cap de performança fisica serà pas cercada), festiu e familial (totas las generacions son convidadas a i participar). Mas se la tòca d’aquela ocupacion de l’espaci public es de se mostrar e de far parlar de la lenga nòstra, es tanben d’amassar lo mai d’argent possible per financiar de projèctes en favor de la transmission de la lenga occitana. Coma en Gasconha e al País Basc, cada quilomètre percorregut per una volontària o un volontari serà vendut. Poirà èsser crompat per un particular que vòl ajudar la lenga del país, mas tanben per d’entrepresas, d’associacions, de clubs esportius o de collectivitats territorialas (comunas, comunitats de comunas, departaments).

            L’iniciativa es de las bonas e, plan solide, soi de la partida que vau ajudar tant coma poirai per sa capitada. Mas partissèm dins lo desconegut. En Albigés sabèm pas quin interés li serà acordat pel public e per las institucions. Quantas son las personas que se van sentir concernidas ? Quin succès anam aver ? Mistèri e pluèja banhada ! Mas un còp mai, se temptan pas res, riscam pas de ganhar. Coma se sap, las batèstas que son pas menadas son perdudas d’avança.

            Se ne podèm jutjar per l’experiéncia gascona, i a de qué èsser optimista. D’efièch, ailà cada an l’escorreguda-relai pren d’ample. Perqué pas reprodusir e exportar aquela manifèstacion dins totes los parçans occitans ? Veirem, per començar, cossí se va passar en Albigés.

            Vòli insistir sul fach que non solament aquela accion militanta a per tòca d’amassar de moneda per las associacions occitanas, mas va tanben balhar de visibilitat a la lenga e a los que l’aparan. Tròp sovent, nosaus occitanistas, trabalham al dintre d’associacions que s’adreiçan a d’autras associacions occitanistas. I a qu’a véser al moment dels acamps culturals quin es lo public que s’i desplaça. Demoram tròp sovent entre nosaus. Mentre qu’amb La Passem ! per camins e carrièras anam testimoniar al prèp del pòble de l’existéncia de l’identitat nòstra. Anam sortir del cortal occitanista per portar la revindicacion per puèges e combas. Es aquò que me sembla mai important : tornar remembrar als nòstres conciutadans que lo país a son identitat lingüistica pròpria e que i a de monde que son encara capables de se mobilizar per l’aparar. Aquela manifèstacion pòt tornar al monde la fièrtat d’èsser occitan. E per d’unes, perqué pas ? aver enveja de s’acrancar al vagon.

            Dempuèi que sèm pas mai -provisòriament espèri- capables d’organizar de manifestacions revindicativas bèlas coma o fasiam pel passat, aquelas menas d’intervencions vesedoiras dins la carrièra devon remembrar als decideires lors responsabilitats de cara a la lenga del país. Mas una causa ne deu pas remplaçar una autra. Las escorreguda-relai per la lenga ne son una, las manifèstacions politicas unitàrias per los dreches lingüistics ne son una autra. Avèm besonh de las doas per far avançar nòstre combat per la dignitat occitana. Avèm d’avançar suls fronts culturals e politics a l’encòp. Podèm pas baissar nòstre volum d’activitats se volèm existir. D’ont mai que los mèdias son pas del nòstre costat e que sèm obligats de bolegar fèrm per èsser visibles. Justament, quina va èsser la cobertura mediatica d’aquela novèla La Passem ! en Albigés ? D’aquela cobertura mediatica depend tanben l’escasuda d’aquel bolegadís occitanista novèl. Tre ara l’associacion Ligams ensaja de mobilizar lo monde, veirèm çò que ne serà per la fin del mes de mai venent. Mas una causa es solide ; lo combat contunha !

                      Sèrgi Viaule