La Region "Occitània" contunha de mespresar l'identitat occitana

            Aquò se sap ben pro, aprèp la promulgacion dins l'Estat francés, lo 7 d'agost de 2015, de la lei tocant a l'organizacion territoriala, la famosa lei NOTRe, e las eleccions que s'enseguiguèron, las ancianas regions Miègjorn-Pirenèus e Lengadòc-Rosselhon venguèron la region "Occitània". De fach, coma lo suggerís encara lo Partit de la Nacion Occitana, condreitament aquela region se deuriá nomenar Centroccitània. D'efièch, representa pas qu'una part del territòri occitan. Per çò que me concernís, e per demorar dins la logica nacionalista qu'es la meuna, contunharai d'apelar aquela region Centroccitània. O fau desempuèi qu'En Marc Censi ne faguèt la proposicion a la debuta de las annadas 1990. Malurosament foguèt pas seguit en causa de la barradura ideologica de la majoritat dels occitanistas.

            Recebèri fa pas gaire lo jornal del Conselh Regional de Centroccitània. Un periodic de trente-doas paginas que recapitula pauc o pro tota l'accion del Conselh Regional pel trimèstre debanat. Lo jornal es tirat a dos milions uèit cents mila exemplars per una populacion ara de cinc milions sèt cents mila estatjants.

            Malgrat tot çò qu'es estat dich de negatiu, la denominacion novèla de la region es ça que la una avançada vertadièra. Permèt d'ara enlà de pausar una part d'Occitània sul mapamond. Mas aquò basta pas. Ont ne sèm de l'identitat occitana d'"Occitània" ? En recebent lo jornal, me pensèri -sens ça que la me far plan d'illusion- que benlèu l'identitat occitana de la region seriá mai marcada que pel passat. Bistanflèra ! Es de badas que cerquèri dins las paginas del bulletin l'element basic de nòstra identitat, valent a dire la lenga.

            Ja, las edicions que precedissián la reforme clausián pas qu'un sièisen de pagina en occitan e totjorn sus un element minor (per dire pas folcloric) de cultura nòstra. Valent a dire qu'èra lo minimum del minimum per demorar dins lo "politicament corrècte". A travèrs las linhas se sentissiá ben pro la marrida volontat, e doncas l'artificialitat, de la causa. A n'aquel moment la Region fasiá just çò que caliá per dire d'èsser pas acusada de far pas res. Es una practica de totjorn del sistèma jacobin : fa créire que fa quicòm en fasent de causas las mai insignificantas que siá. L'estrategia del sistèma jacobin es de demorar dins lo simbolic en esperant qu'a fòrça d'exclaure la lenga de l'espaci social, aquesta se va escantir e amb ela l'identitat que pòrta. Es una politica que dura desempuèi la Revolucion francesa e qu'es tacitament aplicada a totes los escalons del sistèma opressor : municipalitats, departaments, regions e Estats. Se n'es atal es per çò que lo sistèma jacobin s'apeva sus de partits jacobins qu'an inculcat per fòrça als pòbles de l'Estat una cultura jacobina. Dins aquelas condicions dictatorialas, lo nacionalisme occitan patís a levar lo cap de jos l'aiga.

            La Region Centroccitània, nimai per s'apelar ara "Occitània", contunha de mespresar l'identitat occitana. Aqueste numerò quatre de son jornal, ne pòrta, tornamai la pròva. Jutjem-ne. La pagina vint-e-sièis nos parla de l'ajuda financièra que porgís la Region per la perennizacion del tren jaune que corrís suls nauts planestèls de Catalonha-Nòrd. Los dos terçes de l'espaci son consacrats a la presentacion de l'afar en lenga francesa. L'autre terç de pagina es abandonat de racacòr a las lengas occitana e catalana. Çò que fa que, se me seguissètz plan, que del tot al tot i a pas qu'un sièisen de pagina de consacrat a la lenga occitana e un autre sièisen a la lenga catalana (siá 1/192en de la totalitat). Per plan dire aquò representa pas que qualques frasas per un istoric dels mai cortets de la linha ferrada catalana. Quand, en mai d'aquò aquel resumit es escrich sus un ton condescendent e dins un registre nostalgic, que son títol n'es "Salvagarda del patrimòni", aquò balha la pagèla del mesprètz.

            Es cada còp, o pauc se'n manca, la meteissa causa sus totes los bulletins municipals, comuno-comunals, departamentals o regionals : quand i a un article en occitan (rarament) es totjorn sul passat o sul patrimonial. Ai pas jamai vist que s'i parlèsse amb dinamisme de tecnologia modèrna o d'avenidor. A quin nivèl que siá de las collectivitats territorialas res nos es pas esparnhat dins lo calvari que nos es impausat ! Amb aquò d'unes occitanistas mancarán pas ongan, un còp de mai, de se demandar se lor va càler anar votar per lo sistèma jacobin d'una color o lo sistèma jacobin d'una autra tinta. Aquestes an pas encara comprés que lo sistèma jacobin, malgrat qualquas nuàncias socialas, a pas qu'una sola bandièra: la tricolòra ; a pas qu'un sol objectiu : la mòrt de la nacion occitana.

            La region Centroccitana anoncia sièissanta-tres milions e sèt cents mila euros de budgèt cultural per l'annada 2016, siá tres del cent de son budgèt global. Sus aqueles 63,7 milions d'euros quantes son estats consacrats a la cultura occitana e a la socializacion de la lenga ? Al melhor, e per èsser positiu, digam que son dos milions que i son estats consacrats. Per dire d'aver un minimum de politica lingüistica cal que tre ara la Region prenga de decisions per salvar çò qu'o pòt èsser de son identitat occitana. I a de mesuras simplas e realistas de prene. N'enumèri qualqu'unas :

1 ) Cal que l'executiu prenga la decision, psicologicament caporala, d'aplechar l'emicicle regional d'un sistèma de traduccion simultanèa per fin de poder permetre als qualques conselhièrs regionals que parlan la lenga de se poder exprimir dins lor lenga al moment de las sesilhas plenièras. Per aquò far basta pas que d'embauchar qualques traductors. Es una mesura que còsta pas gaire.

2 ) Aqueles traductors trabalharán tanben a tradusir lo jornal de restitucion a la populacion. Lo periodic deurà paréisser completament bilingue amb una mesa en pagina cap-e-cuol, valent a dire amb doas cobèrtas de cada part del quasèrn.

3 ) Cal consacrar a la difusion de la lenga tre ara lo desen del budgèt consacrat a la cultura. Valent a dire qu'en 2017, se la Region Occitània a un minimum la volontat de far quicòm per l'identitat occitana a de consacrar sièis milions e mièg a la socializacion de la lenga e non pas los dos pichons milions coma o faguèt en 2016 (per balhar de proporcions notarètz amb ieu que lo despartament dels Pirenèus Atlantics consacra cada an un milion a la cultura basca e un autre milion a la cultura occitana).

4 ) Exigir de l'Estat la regionalizacion de totas las antenas e centres de produccion França 3 dins la region e embauchar de productors e jornalistas occitanofònes per occitanizar pauc a cha pauc los programas fins a çò qu'acaben per èsser totes en lenga nòstra (demorarà prones canals francofònes per los que se voldrán privar de l'occitan).

5 ) Exigir oficialament de l'Estat una reforma constitucionala que permeta a las Regions qu'o desiran de prene en carga la totalitat de l'ensenhament primari. Causa que permetriá la mesa en plaça, dins un primièr temps, de l'ensenhament bilingüe generalizat.

            Son pas que qualquas mesuras, mas solide que çò qu'avèm de reivindicar es un estatut d'autonomia per las Regions occitanas equivalent a lo que tenon actualament lo País Basc, los Länder alemands, Escòcia o Catalonha. Es per l'autonomia politica de lors regions que se devon batre en prioritat los occitanistas, per de competéncias politicas alargadas autrejadas als Conselhs Regionals.

            Sens nos daissar destorbar, es lo combat que, desempuèi 1959, menam al Partit de la Nacion Occitana.

                                                                                                                                Sèrgi Viaule