La cronica de Sèrgi Viaule (19) : lo bipartisme

            Per las eleccions en general, e mai que mai per las eleccions presidencialas, los politicians franceses de totas colors nos balhan un plan trist espectacle. Espectacle d'ont mai còrdolent que las colors dels partits francistas son embrumats e fòrces son los qu'ara per ara son completament descolorats. Lo Partit socialista es la caricatura d'aquestes. Aquel espectacle, que sembla una pantomima de democracia, es orquestrat conjuntament pels mèdias e pels politicians als òrdres de l'ideologia imperialo-jacobina. Aquò's pas novèl. Es malurosament una realitat permanenta desempuèi las annadas 1970, mas la causa sembla s'agreujar cada jorn un pauc mai. Aquel circ mediatic ensaja, e capita, d'emplenar los mèdias de debats a floret negre per esquivar -evidentament- de parlar dels problèmas vertadièrs que preocupan los pòbles.

            Tot es fach e presentat per far creire que i auriá en França, coma dins los Estats Units d'America, pas d'autra alternativa qu'entre "esquèrra" e "drecha". Tota autra possiblitat seriá contrària a "l'engèni francés". Aniriá contra "l'interés del país" e "las valors de la Republica". D'alhors cal véser cossí son mediaticament maltractats e denigrats los partits nacionalistas còrses en passa de poder obténer lo just e la rason per lor país. Malgrat una complicitat tacita e qualques còps publicament declarada entre Esquèrra e Drecha, aquestas an pas pogut estofar ni la naissença dels partits independentistas còrses, nimai empachar lor creissença.

            Tre qu'un partit dintra pas dins l'esquèma de las coalicions franchimandas de drecha e d'esquèrra, es escafat dels mèdias. Se malgrat una exclusion despietadosa dels mèdias capita de créisser, alavetz lo L.R.P.S. (Los Republicans Partit Socialista) e lors relaisses mediatics se lançan dins una propaganda activa contra el. Dins aquestas condicions li es malaisit e quasi impossible de poder comunicar sas opcions politicas. Malgrat aquela conspiracion del silenci -quand son pas d'atacas permanentas-, qualques partits de nacions oprimidas en França, an pogut ça que la traucar de mercés a un discors de vertat, plan solide, mas tanben per çò que lors proposicions politicas correspondon a una demanda legitima. Un discors que cambia de lo dels drecho-esquerristas o dels esquerro-drechistas jacobins. La diferéncia residís dins lo fach que l'edeologia imperialo-jacobina, contrariament als partits dels pòbles oprimits coma l'es lo Partit de la Nacion Occitana, vòl confiscar a lor profièch la democracia. Al contrari, nosaus la volèm desvolopar.

            Tot partit fòra lo cortal de l'ideologia franco-imperialista es vodat a l'obstruccion e a l'estigmatizacion. Es combatut del biais lo mai fèr que siá. Tota reivindicacion nacionalista dels pòbles oprimits es considerada coma de sabotatge democratic. Lo Partit de la Nacion Occitana, e los autres partits de las nacions oprimidas, ne sabèm quicòm. Non solament la lei electorala es estada facha per manténer ad vitam aeternam lo clivatge esquèrra-drecha, mas quand la lei es pas sufisenta, la propaganda estato-estatala de l'Establiment parisenc es aquí per reprimir tota velleïtat d'intervencion dels partits democratics recomandant la proporcionala, l'interdiccion del comol dels mandats electorals e una reforma institucionala prigonda. De notar que sul sicut de la reconeissença de las nacions sens Estat, per tant de se diferenciar una mica per amusar lo pòble, los esquerro-drechitas franchimands se despartisson los ròtles. Atal la drecha, que siá als afars o dins l'oposicion, assumís dins aqueste domèni son refús de reconéisser los pòbles colonizats, mentre que l'esquèrra, de totjorn a fach mina d'i èsser favorabla quand es dins l'oposicion sens jamai l'aplicar quand n'a la possibilitat. Çò que me fa dire que i a pas pus ipocrita que l'esquèrra franchimanda. Jamai cap entitat a pas butat tan luènh la demagogia.

            Mas, s'o volètz plan, tornem-ne a las eleccions presidencialas de l'an que ven. Non solament aquestas eleccions an pas luòc d'èsser dins una democracia modèrna, mas l'espectacle que balhan las eleccions primàrias, a drecha coma a esquèrra, es tras que pietadós. Sovent me demandi cossí lo monde senat pòdon agachar las emissions que son consacradas a n'aquestas marridas comèdias. Los nivèls d'audiéncia son pas publicat e me pensi que la parisianalha se gardarà plan de los publicar, almens de los publicar sens los aver prealablament manipulats. Per çò que se cal pas far d'illusion, per "rasons d'Estat", fòrças causas son amagadas. Aquò's pas far de complotisme de constatar cossí l'aparelh politic en plaça es capable de cambiar a la lèsta una lei per poder demorar a las manetas. Demorar a las manetas sempre "per rasons d'Estat".

            Per rason d'Estat es enebit de parlar occitan dins un tribunal de Castras o de Tolosa. Probablament qu'es tanben per rason d'Estat qu'es enebit als elegits nacionalistas còrses de parlar lo còrse dins l'amassada de Corsega, etc… La rason d'un Estat francés se deuriá acantonar al territòri de la nacion francesa stricto sensus. Al-delà, es d'imperialisme. La causa sembla evidenta, mas segurament pas per totòm. Es la rason per la quala es, de quand e quora, bon de la rebrembar. Podètz comptar sul Partit de la Nacion Occitana per o far.

            Aquelas eleccions primàrias son pateticas. A drecha coma a esquèrra los candidats son de politicards que son ja estats als afars dins un passat recent. Alavetz, contunhan de far de promessas qu'an ja fachas anteriorament e qu'an pas jamai tengudas. Malgrat aquò, d'unes semblan i créire encara. O benlèu que fan sonca mina d'i créire per çò qu'an un interés personal a n'aquò. Aquelas primàrias son tan vergonhosas que la presidenciala ela-meteissa. Cossí se pòt votar encara en 2017 per un regim del poder personal ? Lo regime presidencial ten mai del bonarpartisme que del republicanisme. Se tracha d'una "excepcion francesa" dins l'Union. Una de mai que, plan solide, es presentada pels esquerro-drechitas per èsser la resulta capitada de l'engèni francés.

            Quand per azard en agachant la television tombi per malparada sus una emission politica franco-franchimanda, viri lo boton o cambi de cadena. Aquela caricatura de democracia que saufina a plen nas la mesa en scèna, m'es insuportabla. Militant nacionalista occitan, ai una autra concepcion de la gestion de la ciutat.

            Per las eleccions presidencialas, s'avèm pas pogut sautar los terribles obstacles meses sul camin de la democracia per la coalision imperialo-jacobin per empachar la candidatura de l'autonomista breton Cristian Troadec, alavetz, un còp de mai anirai pas votar. O anirai metre dins l'urna un butletin ont aurai prealablament escrich "Occitània es nacion !". Per çò qu'es del segond torn, s'ai léser -e sonque s'ai léser-, anirai tornamai metre dins l'urna lo meteis bulletin de ma fabricacion.

              De mens en mens de monde pòdon anar votar per causa de restriccion democratica. Lo pauc de libertat que nos demòra es mesa en perilh pel comportament irresponsable de la classa politica francesa. La situacion es dramatica per totes los pòbles oprimits, mas pas sonca. L'istòria a provat que lo quiti pòble francés a interés a descolonizar. França seriá pus paura desempuèi la descolonizacion d'un part de son empèri ? Segurament pas !

Sèrgi Viaule