« Labyrinthos » es un raconte oniric, poetic e subrerealista

            Alan Maurin es Roergat. Emigrèt jove al Luxemborg ont trabalhèt coma informatician. Nimai per èsser estat de temps expatriat, es totjorn demorat occitanista. Ara retirat, se consacra a la literatura nòstra. A ma coneissença, aqueste obratge « Labyrinthos » es son primièr de publicat. Benlèu pas son darrièr, çò que lo fariá dintrar dins la tièras longas dels autors roergats. Sabi pas se i a d’estadisticas endacòm sul sicut, mas se n’i aviá, es probable de que terrador roergat s’emportariá la palma del pus abondós en escrivans.

            Se deu dire còp sec que se tracha d’un libre de mal aprehendre. Solide que l’autor nos vòl porgir qualques metafòras dins aquela òbra. Mas francament devon èsser plan amagadas, plan cobèrtas per sos mots e sas frasas. Las percebre deu necessitar una lectura al tresen degrà. Capacitat qu’ai pas forçadament.

            Quantes i a de racontes dins aqueste raconte ? La causa es per ieu malaisida de definir. Las idèas, los imatges mentals van e venon dins, cèrtas, un poetic embolh, mas ça que la dins un desòrdre que fa pas autra causa que desvariar lo lector. Aqueste, ni per s’acrancar fèrmament a las paginas del librilhon, i a pas res far, pren l’aiga e se nega dins los revolums d’una pròsa que sembla partir als quatre vents de la fantasiá.

            Entamenèri la lectura amb ma melhora volontat e amb un a priòri puslèu favorable. Malgrat aquò, a flor e a mesura que viravi las paginas vesiái pas mai ont metiái los pès. Tot aquò es pas per rassegurar lo lector mai atissat. Rai ! Èri partit per una aventura e la volguèri butar fins a cima malgrat que, coma los personatges de la narracion sapièssi pas ont me menava l’autor e se quitament l’autor aviá l’intencion de me menar endacòm. Quand s’afortís que la literatura es una planeta longamai en bastison, aquí n’avèm una pròva de mai.

            « Labyrinthos » es un raconte oniric, poetic e subrerealista. D’unes passatges son quitament, a mon vejaire, de pròsa poetica blosa. Tant e plan qu’es un regal de i pausar los uèlhs dessús. Alan Maurin a lo biais d’anar cercar e de transcriure d’èimes prigonds. A còps, nos sap encantar per son escritura. Pasmens, çò que manca dins aquel volum, es una engimbradura que tenga. Sabi ben que la literatura a pas per vocacion de demorar dins los canons classics de l’engimbradura romanesca, mas tota autra deu pas tanpauc congrear la mendra incompreneson en çò del lector.

D’unas scènas de « Labyrinthos » son vertadièrament encantairas talament Alan Maurin pren plaser a nos pèrdre dins son laberint imaginatiu tras que fecond. Es almens atal qu’ai recebut aquela òbra tras que singulara per dire pas estranha, emai enigmatica per d’unes costats.

            A tempses, lo raconte altèrna entre sòmi e cachavièlha, emai s’amb Alan Maurin es qualques còps malaisit de trobar una frontièra entre los dos sentits. Naulejam de longa dins una mena de tragedia antica. Es lo rescontre improbable entre de personatges tras que desparièrs que, coma sovent dins la vida vidanta, son obligats d’avançar amassa emai se son pas causits. Quand ne vira, la mitologia antica naseja d’aiçí e d’ailà entre un tren en partança e un autre en arribada.

            Mas, o torni dire, çò que plànhi ieu es lo manca de ligant dins l’engimbradura del raconte. Agèri l’amara impression que lo quiti epilòg tombava coma un pesolh dins l’escudèla. Aquela tombada se ven ajustar a la complexitat -causida o accidentala ?- de la narracion. Talament que, un còp aver tampat lo libre qualqu’un me demandèsse de ne far un resumit sarrat, seriá dins l’incapacitat d’o far. Soi plan embarrassat d’o escriure, mas es pas la mena d’obratge que me demorarà de temps en memòria. Es segurament plan damatge que se sentís la mestresa d’Alan Maurin per çò que tòca a l’escritura. D’efièch, a lo legir se sentís lèu qu’es un òme familièr de la literatura.

            Siá dich per clavar aqueste libre, es lo N° 236 de la colleccion de pròsa « Atots » de l’Institut d’Estudis Occitans. Una colleccion creada ara dempuèi mai de cinquanta ans per Joan Larzac. Estadisticas per estadisticas, aquò fa pas que quatre libres per an, tant val dire una sola plega dins l’annada. Quand la colleccion espeliguèt èra pas l’objèctiu. La tòca èra de publicar doas plegas per an. Bilanç : avèm fach pas que la mitat del camin. Lo temps perdut se ratrapa pas, pasmens, res nos obliga pas a accelerar lo ritme tre ara. Lo fenomèn de la literatura occitana, una literatura abondosa apevada sus una lenga desocializada, es unic dins lo monde. Almens o demorèsse ! Per aquò cada occitan deu soscriure a las plegas « Atots » tanlèu anonciadas. Sens l’ajuda de totes se farà pas res.

               Pèire Rabasse

            « Labyrinthos » d’Alan Maurin. Edicions de l’Institut d’Estudis Occitans. Colleccion « Atots » N° 236. Despaus legal : tresen trimèstre de 2023. 67 paginas.

https://www.espaci-occitan.com/botiga/fr/a-tots/3055-labyrinthos-alan-maury-ats-236-9782859106256.html