La pèira mirgalhada de Nadal

Amics e estimats legeires del Lugarn,

            Coma es ara vengut la costuma cada an, per aqueste Nadal de 2023, la redaccion del Lugarn a lo plaser de vos ofrís un conte de l’autor Sèrgi Viaule. En aquel jorn de patz, aquí-çai un nadalet que, o esperam, regaudirà los pichons coma los grands. Per aquela fèsta familiala vos desiram a totes  jòia e serenitat.

Pauc a cha pauc l’ivèrn se sarra, las jornadas tebesas de tardor se fan de mai en mai raras. A còps, lo terral se met a bufar dins las carrièras de Belvic. Lo vilatge se tròba pr’aquò a fons de val, plan protegit dels gròsses còps de cisampa. Amb lo freg que pica, las gents, tant coma pòdon, demòran dedins. Defòra los trabalhs dels camps son quasi acabats. Las recòltas son dintradas. Lo bestial de tira es al repaus. Los òmes que sortisson son los que van far la lenha per l’ivèrn que ven. La recaptan jos d’alapens per la far seca. Atal, una darrèr l’autra, viran las sasons a Belvic.

Lúcia a dètz ans. Per la fenèstra que balha sus la carrièra, agacha passar un gos que s’afana per la davalar. Camina cap baissat, la coa entre las patas. Sembla li trigar de s’anar rescalfurar dins qualque ostal. La drolleta lo planh e se n’estrementís. Es trista e laguiosa. Se pòt pas empachar de pensar a la maire qu’es malauta. Aquesta fa sièis meses qu’es aliechada. Pauc a pauc, jorn per jorn, s’anequelís un pauc mai. La malautiá li tombèt dessús sens cridar para ni gara. Lo medecin sap pas exactament çò qu’a. Parla d’una malautiá rara, sens saber cossí pòt virar. Tot aquò Lúcia o endevina a véser la cara trebolada del papà aprèp s’èsser entretengut amb lo metge.

Ni per far venir lo medecin regularament, la mamà se pòt pas mai levar. Las despensas medicalas còstan car. Demòra gaire d’argent dins l’ostal per contunhar a far bolhir l’ola. Alavetz, mentre que lo paire, per complir son mestièr de boscatièr, partís lo sanclame de sas jornadas trabalhar dins las selvas de montanha, la drolleta se tracha de far un bocin de cosina. Far tanben manjar la maire. O fa pacientosament, culhièr per culhièr coma per una nena. Cada jorn una vesina serviciosa, la vièlha Marta, la ven ajudar per la lavar. Lo paire ajuda tanben dins l’ostal tant coma pòt. Mas, per totes los tempses, li cal anar ganhar las trempas per l’ostalada. Lúcia pensa sovent a n’el que deu gasanhar fòrça per noirir la familha e pagar lo medecin. Malgrat la lassièra e las dificultats, lo paire se planh pas jamai de res. Qualques còps, Lúcia parla de son paire amb la maire. Mas solament quand aquesta a pro de vam per rasonar. Malurosament las escasenças se fan de mai en mai escarsas.

Abans d’èsser malauta la mamà èra cordurièra e la familha mancava pas de res. Ara es quicòm mai. Totes devon far pinquet e manjar magre. Lúcia a pas mai léser ni d’anar a l’escòla, ni de véser sas amiguetas e encara mens de s’anar amusar defòra. Es tenguda de demorar al cabeç de sa maire. La deu susvelhar e la sostar de longa. Li deu balhar regularament sas potingas, li relevar las coissinièras e li aprestar de tisanas. Quand la paura malauda capita a tròbar la sòm, arriba a Lúcia de s’anar tampar dins sa cambra e de plorar son sadol. Sap pas quant de temps aquò va durar, nimai se la mamà garirà un jorn. Res que d’i pensar n’a lo còr ferit. Son paire li demanda d’èsser fòrta ; qu’an totes dos d’èsser fòrts per salvar la mamà. Atanben, la drolleta se daissa pas jamai completament emportar per l’ànsia. Sap qu’es pas qu’a n’aquel prètz que tiraràn la maire d’aquela marrida passa.

Mas, ara per ara, los tempses son tras que malaisits. Sovent Lúcia auriá enveja de demorar lo ser e de parlar mai de temps amb lo paire. Li fariá gaug de velhar una mica al canton, d’agachar amb el la flaira valenta que rescalfa l’alcòva ont jai lor malauta tant aimada. Mas, malgrat totes los esfòrces que fa lo boscatièr per agradar a sa pichona, es plan tròp las per poder velhar. Lúcia vei pro que lo papà fa tot per la distraire una mica de son trabalh de garda malauta. Coneis l’afeccion de son paire per ela e per la mamà. Li dòl de lo véser el tanben tan malurós.

Nimai per totes aqueles malastres, son paire li demanda de totjorn de servar fisança. Amassa, esperan que las causas se van arrengar. Aquel espèr los far levar de nuèit coma de jorn per sonhar la mamà qu’ela tanben, quand es pas tròp lassa, garda esperança. Lúcia se pensa qu’a totes tres seràn pus fòrts que la malautiá. S’esfòrça de creire que lo contrari non es gaire possible.

Un pauc abans Nadal, per una polida vesprada d’ivèrn, Lúcia se’n va far qualques crompas a l’espiçariá del vilatge. Ò ! Se’n tornarà amb gaire causas que l’ostal es vengut paure. Se provesirà just de l’estricte necessari per adelir pas. Sul camin de l’ostal a la botiga, engulha pels cobèrts. Aquí, passa davant En Galbèrt, un òme que s’es totjorn conegut òrb. Degun al vilatge sap pas se ten son infirmitat de naissença o d’accident. Tota l’annada, de matin a la bona sason e de vèspre a la marrida, fa dos o tres còps lo torn de la plaça per se desgordir las cambas. Aquò fach, se pren una cadièra e se pausa sul davant de sa pòrta. D’uèi es estropat d’una flaçada de lana espessa. Son berret, un bocin grand, es enfonçat sul cap e li tomba sus las monturas de sas lunetas negras. Amb son tapanàs que li recobrís la boca, s’i vei quasi pas la cara.

L’òme dels uèlhs atudats es vièlh. Lúcia non sauriá dire quina edat pòt aver. Demòra al centre del vilatge e a léser de parlar amb lo monde, mai que mai amb las mèstras ostalièras que fan l’anar-tornar de las crompas. Atanben es al corrent de tot, o pauc se’n manca. Mas el es un savi. S’i pòt fisar las causas mai intimas. Es una tomba vertadièra. De çò que sap, ensaja totjorn de ne tirar lo melhor, al benefici de totes e de cadun.

Jamai degun l’a pas ausit maldire de qualqu’un. Es conegut de totòm per èsser senat. De tot temps una plaça li foguèt reservada al Conselh municipal. Es lo confident de totes los que vòlon plan se fisar a n’el, e son nombroses. Fòrces son los que li demandan audiéncia. En Galbèrt es totjorn lèste per ajudar. A la demanda, règla los diferents. Amb aquò es un saberut que sap fòrça causas. Mas es tanben adobaire. Torna margar los òsses tant als umans qu’a las bèstias. Arrèsta lo fuòc e passa per èsser un endevinaire amb fòrces poders subrenaturals. D’unes lo tenon per mague e lo venon consultar de luènh. Atanben es la persona la mai respectada de Belvic. Coma totes los mainatges del vilatge Lúcia lo crenta. Lo crenta coma es natural, a dètz ans, de crénher un egrègi e misteriós personatge.

Quand la drolleta arriba al nivèl del papeta dels uèlhs blancs, li ditz cortesament lo bonjorn.

- Bonjorn onorable Sénher Galbèrt.

- Adieu Lúcia, supausi, manhaga, que vas far de crompas a l’espiçariá.

- Òc-ben, Sénher Galbèrt, aquò’s aquò. Vau en çò d’Antonieta crompar qualques besucarietas per aprestar lo sopar. Mas cossí s’apièretz qu’èri ieu qu’arribavi ?

- Ò, pauròta ; l’ai sabut a ton anar. Dins lo monde aqueste, cadun a son biais de trepar e coneissi totes los marchaments del vilatge. M’engani pas que rarament. Lo teu lo destriariái entre milanta, es leugièr coma lo de la mesenga.

- Vertat, poiriatz ausit los passes d’un passeron ?

- Non pas, es una galejada, mas sàpia que se i vesi pas, ai ça que la l’aurelha fina. Mas, diga-me, per parlar de quicòm mai ; cossí va ta maire d’aquestas passas ?

                  Aquela question remanda Lúcia a la dura realitat. Un vel de tristum li ven cobrir la cara. Ensaja pasmens de servar una votz assegurada.

- Va pas pus mal. Mercés plan. La drolleta, inconscientament, ensaja de minimisar la gravitat de la situacion en fasent una responsa banala. Mas lo savi dels uèlhs escantits se daissa pas enganar. A la tonalitat de sa votz sap que la pichona es malurosa.

L’egrègi vielhon dels uèlhs amorçats coneis la situacion de la pichona Lúcia e la vòl ajudar. Emai a lo poder d’o far.

- Escota Luciá, sabi lo malur de ta maire e, de raspalheta, lo de la familha. Aquò a pro durat e pòt pas contunhar atal. Se ne siás d’acòrdi anam far çò que cal per la garir definitivament e atal poiràs tornar a l’escòla. A totes dos o podèm far. Mas bèl primièr te me cal prometre de far exactament çò que te demandarai de far.

                  Lúcia sap que pòt far fisança al Sénher Galbèrt. Gaririá sa maire que seriá pas lo primièr còp que levariá a qualqu’un un mal incurable. Per ela, la proposicion del mague es inesperada. Jamai de la vida auriá gausat li demandar un tal servici.

- Plan solide, Sénher Galbèrt farai tot çò que demandarètz e o farai al melhor. Vòli que la mamà garisca. La vòli tornar véser sorire e me triga de la tornar ausir cantar.

- Atal si ! Siás una brava pichona. Alavetz, coma sèm pas que totes dos e que i a degun d’escotons, te vau dire çò qu’as de far per que ton vòt siá complit. Vas véser qu’es pas complicat.

E l’endevinaire li escalciguèt las consignas :

                  « Tre deman de vèspre, quand ta maire serà endormida, pujaràs lo pic del Calelh. Te tracasses pas del temps qu’aquò prendrà. Tanlèu qu’auràs entamenada la pujada, lo temps comptarà pas pus e seràs de tot biais tornada abans la fin de la vesprada per aprestar lo sopar. Lo temps, lo pòdi alongar e acorchir a plaser. Adoncas te mingres pas per aquò. Te caldrà pujar per la fòrça de tas cambas sens jamai te far ajudar de degun. Quand arribaràs al somalh veiràs lusir sus una ròca la pèira mirgalhada de Nadal. Tu sola auràs lo poder de la véser. Quand seràs ennaut la poiràs pas mancar. Es pas mai gròssa qu’un uòu de catla, mas esclaira quitament en plen jorn. Aquela pèira magica de Nadal la te metràs dins una pòcha e tornaràs davalar la montanha. Un còp arribada en çò vòstre, l’aniràs getar dins lo potz qu’avètz dins l’òrt de darrèr l’ostal. Mas la daissaràs càser solament aprèp aver dich tres còps la formula : amor mairal, amor pairal, amors eternals. Veses qu’es pas complicada de reténer : amor mairal, amor pairal, amors eternals. Aquò fach, ta maire reviscolarà dins los tres jorns. Se seguisses aquelas consignas, aurem plan trabalhat e ta maire serà salvada. Autra causa d’importància caporala : Aquò serà nòstre secret a totes dos e secret deurà demorar ad vitam aeternam ».

- Podètz èsser solide, Sénher Galbèrt que vau far lo necessari e que ne parlarai a degun. Vos mercegi milanta còps per vòstra ajuda. Adieussiatz, Sénher.

                  Sus aquò, Lúcia va far sas qualques crompas e se’n torna a l’ostal. En passant jol cobèrt se maina que l’òme que ten per èsser d’aqueste monde e dels autres, es dintrat. S’es anat recaptar al caud. La drolleta es tota trebolada e esmòuguda a l'idèa que sa maire va lèu garir. Capita pas encapar la causa possibla talament çò demandat pel mague es simple de complir. D’un autre latz, sap que l’òme es seriós e qu’a pas la reputacion d’enganar las gents. A ja reviscolat plan monde dins lo país.

                  Lo ser, quand lo papà dintra del trabalh, coma de costuma l’ostal es en règla e la mamà, que s’aflaquís cada jorn un pauc mai, a manjat. Mentretant, en preséncia del paire, Lúcia es estonada de portar son secret sens gaire de pena. Pendent la velhada li ven quitament pas l’enveja de ne parlar. Mas, de nuèit, la dròlla cerca de temps la sòm. Se pòt pas empachar a pensar al l’endeman de vèspre e a la mission salvatritz que l’espèra. Se torna passar dins la mementa la formula que deu imperativament reténer : amor mairal, amor pairal, amors eternals. Finalament, capita per s’endormir en somiant d’una vida urosa, fortunada e gaujosa ; coma la d’abans la malautiá de la mamà.

                  L’endeman la matinada es tras que longa. Lúcia vira e revira dins l’ostal. Torna fa las causas tres còps de seguida en esperant miègjorn. Cent còps agacha lo cadran de la vièlha pendula que sembla aqueste matin trigossar sas agulhas coma un pes mòrt. Enfin, aprèp aver rosegat una mica e fach manjar sas farinetas a la maire es prèsta per partir en quista de la pèira de Nadal, la que va tirar la familha d’aquesta desastrosa passa. Emai se fa tot per far calar aquel sentiment orgulhós, es pasmens fièra de poder contribuir a la garison de la mamà. Tre que Marta es aquí per la remplaçar lo temps que caldrà al cabeç de la malauta, alavetz, sens trastejar mai, Lúcia passa la pòrta de l’ostal. A la prusina als pompilhs.

                  La valenta mainada a pas fach que qualques centenats de mètres sus la carretal que tira cap a la montanha quand, aprèp una virada sarrada, tomba nas e nas amb l’unic buòu d’En Catiòl. Una bèstia ara retirada dempuèi que son sòci de tira es mòrt del vielhum. D’ara enlà son mèstre l’apastura a res far, tal coma condreitament se sonha un èsser aimat. Aquel buòu s’apèla Borrut, es a viure la melhora temporada de sa vida. Justament es aquí a pàisser suaudament a broa del camin quand vei passar la drolleta. Aquesta es a trepar d’un pas lèste. Alavetz, la bèstia s’adreiça a n’ela :

- E ont vas atal Lúcia tan decidida ?

La pichona es ni mai ni mens estonada d’ausir la bèstia parlar la lenga dels umans. Coma se res la podiá pas mai espantar, se pensa qu’aquò deu far partida de l’encantament mestrejat per En Galbèrt. Dempuèi qu’es ela sul camin de la pèira de Nadal se sentís leugièra de còs e d’esperit. Lo rapalhon li còsta gaire a pujar. Tot li pareis polit e a la sensacion d’avançar dins un paisatge feutrat.

- Vau a cima de la montanha, al pic del Calelh. Repond al buòu.

- Jès ! Aquí-ne una d’idèa…

- Qualqu’un o m’a demandat e i vau.

Borrut se garda de pausar maitas questions. A véser son comportament a comprés que la dròlla ne dirà pas mai. Mentretant se prepausa de l’ajudar.

- Escota Lucieta, s’o vòls, te pòdi sostar per un brave pauc de camin. As pas qu’agafar la cima de ma coa e te vau tirar. Atal caminaràs sens esfòrç e servaràs ton energia per la part del camin la mai nauta.

- Siàs plan gente Borrut e te mercegi milanta còps per ta proposicion, mas ai promés de pujar sens ajuda de degun. Bona vesprada a tu e tornamai mercés.

                  Sus aquò la gojateta torna endralhar lo caminòl. A pas fach tres cents mètres de mai que rescontra Pandronilh, l’ase comunal que cada matin, amb son mèstre lo cantonièr del vilatge, amassa las escobilhas. Es tanben una brava bèstia que pren totjorn la vida plan planet e del bon costat, çò que l’empacha pas d’èsser serviciós coma pas un autre. Quand la vei passar, el qu’es un paucparla, desclava sas maissas :

- E ont vas tant aviat, vesiada ?

- Vau a cima de la montanha del Calelh.

- Jès ! Quina curiosa idèa de se passejar per la montanha a n’aquesta sason.

- Ai besonh d’i anar e i vau.

                  Pandronilh, de la véser tan decidida, a comprés que la dròlla a pas de temps a pèrdre. Sembla preissada e a enveja de l’ajudar.

- Escota, Lúcia, lo camin que devés traçar es encara plan long per tas cambas cortetas. Te prepausi de me pujar sus l’esquina e t’avançarai sus una brava estirada.

- Siás plan manhac Pandronilh, mas i me cal pujar sens l’ajuda de degun. Es atal qu’o vòli. Sens te voler mancar de ges de biais, francament pòdi pas acceptar. Te grandmercegi pasmens de m’aver volgut sostar. Te desiri una bona vesprada e d’èrba plan grassa. Se siás encara aquí, nos veirem totara quand tornarai davalar.

                  Lúcia torna endralhar lo sendarèl que, d’ont mai escala, d’ont mai ven estrech. Un moment donat travèrsa una sapineda pro clara. Es dins un estat ont pas res li sembla impossible. A pas qu’una idèa fixa, es d’aténher lo somalh per s’emportar la pèira miracle. Per ela serà la pèira de la garison e del sorire suls pòts de la maire. La pèira de la desliurança per la familha tota. Es a pensar a n’aquò quand totcòp ausís darrèr ela de passes qu’espotisson lo boscalh que rebala pel sòl. Se revira e vei a qualques mètres un magnific sèrvi que l’agacha amb curiositat. Una bèstia tan siauda coma es poderosa. Sul cap, son banatge ufanós de las multiplas brancas, s’enaira d’una bona nautor. L’animal baissa lo cap coma per la saludar cortesament e comença la convèrsa.

- Bonjorn genta dròlla ; me dison Pòrtalenha e soi lo rei dels cèrvis d’aquesta selva. Ara que me soi presentat, diga-me ont comptas anar atal, amb tas cambetas cortas e finas ?

- Vau al somalh de la montanha del Calelh que veses amont-naut.

- Siàs ben coratjosa, mas a vista de nas me maini que siás pas encara arribada. I a encara qualques oras d’escorreguda a complir. Te prepausi de te faire far un tròç del camin sus mon esquina. As pas qu’a sautar sus mon rastèl a t’acrancar a mon banatge. Te farai traversar la selva sens aver a far un pas. Te daissarai a l’òrle del cobèrt, amont-naut. Serà per tu tanta pena d’estalviada.

- Soi urosa de ta generosa proposicion Pòrtalenha, mas teni a escalar fins a cima sens l’ajuda de degun. M’i soi engatjada e vòli téner ma promessa. Te mercegi plan, mas de cap de biais me vòli pas desdire. Metrai lo temps que caldrà per arribar al pic del Calelh, mas i vòli arribar a la fòrça de mos pompilhs.

- Compreni e te desiri bona pujada. Pòdes caminar sens crenta que nevarà pas d’uèi. Me pòdes far fisança per las previsions.

- Mercés per tot Pòrtalenha e al reveire.

                  Lúcia contunha sa caminada cap a la pèira de Nadal. Ara es arribada pro naut per que i a aja pas mai de bòsques. La montanha es nuda amb, ça que la, qualques matas de boissons d’aicí o d’ailà. Lo cèl es cobèrt, mas las nivols passan talament naut que se vei sens dificultat lo somalh del pic del Calelh. De quand en quand, la dròlla s’arrèsta per l’agachar. Es gaire luènh e i serà renduda lèu. Tot d’una, vei sortir d’en darrèr un bartàs d’arbricèls agamassits una massa d’un castanh escur. Lèu-lèu reconeis un ors. Aqueste s’avança cap a n’ela sus sas patas de darrèr. A costat de la drolleta es una bèstia gigantassa. Quand li es cotria la saluda.

- Bonjorn e benvenguda Lúcia, soi Lecamèl e tota la nauta montanha es mon territòri. Ara siàs pas tan luènh del somalh, mas s’o vòls, te pòdi ajudar. As pas qu’a montar d’escambarlon sus mon còl e te portarai fins al pus naut del pic del Calelh.

- Bonjorn Lecamèl e mercés per ton ofèrta, mas soi arribada fins aicí a pè e me fau un dever d’acabar del meteis biais. Siàs plan gent e dins d’autras circonstàncias m’auriá agardat de me passejar sus ton còl. Mas d’uèi es pas possible.

- Escota dròlla, demòri aquí e se jamai as besonh de ieu, me cridas. Arribarai còpsec.

- Sabi que pòdi comptar sus tu, mas ara per ara m’i cal anar.

- Bona escorreguda, vesiada, e al còp que ven.

- Adieu Lecamèl e encara mercés plan per ta proposicion d’assistància.

                  Fa lo quatren animal que s’adreiça a n’ela dins la lenga dels umans. Mas a pro pena se la drolleta se’n maina. Es tanben la quatrena bèstia que li prepausa de l’ajudar. Lúcia es urosa d’aqueles rescontres benvolents. Mas çò que li triga mai es d’arribar a cima del Calelh. Nimai per caminar fèrme sentís pas la mendre lassièra. Atanben, es encara ardida e fresca quand pausa sos pès sul somalh.

                  Lúcia a pas gaire a cercar per trobar la pèira de Nadal. La pòt pas mancar. Aquesta es pausada sus un ròc planièr en plena vista. Coma o i aviá dich l’endevinaire dels uèlhs atudats, la pèira es pichona coma l’uòu d’una catla. Sa particularitat es qu’es mirgalhada e fluorescenta. Es de bon comprene que se tracha d’una pèira magica. La mainada es impressionada per l’objècte. Lo gausa pas tocar directament e l’estropa dins son mocador de cap abans de metre lo tot dins sa pòcha. Aprofiècha d’èsser tan naut per agachar lo vilatge de Belvic qu’es tot pichon aval-bas, cunhat dins sa val estrecha. Ensaja de destriar son ostal demest los autres mas i capita pas. Es ela tròp naut pincada per o poder.

                  Demòra gaire sul pic. Vòl tornar davalar al pus lèu per retardar pas lo miracle. En caminant a bon ritme, torna crosar sus la broa del camin sos amics que l’espèran per l’encoratjar. L’ors Lecamèl s’es sièt sus una ròca e li far un signe d’amistat amb sa pata drecha. Un pauc pus bas es lo cèrvi Pòrtalenha que s’arrèsta de pàisser una estona per capejar sus son passatge en signe de civilitat. Pus bas encara es l’ase Pandronilh que brama de gaug en la tornant véser davalar. Enfin, just un pauc abans de retrobar lo vilatge, Borrut remena sa coa e baissa lo cap per una salutacion de granda dignitat.

                  Quand passa la pòrta de l’ostal lo paire es pas tornat del trabalh. Òbra fins a la nuèit. Tanlèu arribada, Lúcia va directament darrèr l’ostal ont la familha ten un bocin d’òrt. Se va sèire sul relaisset del potz, sortís de sa pòcha la pèira de Nadal estropada dins son mocador de cap e, en la sarrant fòrt dins sas mans, ditz a votz clara e sens preissa tres còps la formula : amor mairal, amor pairal, amors eternals. Complís exactament çò que li demandèt de far lo Sénher Galbèrt. Dobrís delicadament l’estòfa e daissa càser dins lo potz la sublissima pèira de Nadal. Puèi, demòra a soscar una estona. Sèm a una setmana de Nadal e la pichona Lúcia se demanda quinas fèstas va poder viure en familha. Finalament, confla d’esperança, se decidís a dintrar dins l’ostal.

                  Tanlèu la pòrta entredobèrta se maina que la mamà, sus la cadièra bassa, es sèita davant la chaminèia. Amb lo tisonièr long es a atisar lo fuòc. Lúcia bombís de gaug. A pas léser de tampar la pòrta que se lançar dins los braces, encara plan freules, de sa maire. Aquesta li explica que va melhor, que torna prene vam e que patís pas mai. Ven tot bèl just de se levar.

                  L’endeman, pauc a cha pauc, amb lo temps, la mamà torna prene fòrça e vòlha. A cima de tres jorns es lèsta per una vida quasi normala. Torna cosinejar e cordurar. Tota la familha se regaudís d’aquesta inesperada garison. Atanben decidisson amassa que, coma cada an, festejaràn Nadal. Ongan l’ostalada farà amb çò qu’aurà, mas farà.

                  Alavetz, per la velhada de Nadal, lo paire va quèrre al lenhièr lo cacha fuòc, una soca bèla per far durar la serada. La mamà a aprestat un repais melhorat. Una toalha enflorida es pausada sus la taula. La vaissela festadièra es estada tirada de l’escudelièr. Tot es estat previst per far cachièra a la mamà reviscolada. Talament qu’en fin de ressopet tròba pro de vam per cantar qualques nadalets. Tot l’ostal es enfestolit.

A mièjanuèit, alara que totes tres se son regalat del repais, la convalescenta es lassa. Alavetz, abans de s’anar jaire, va rejónher Lúcia qu’agacha per la fenèstra de darrèr l’ostal. A lo nas pegat al carrèu e los uèlhs perduts enlà-luenh devès los penjals. Defòra fa clar de luna. Sus la sèrra que tresplomba lo vilatge li sembla véser un buòu, un ase, un cèrvi e un ors que son a dançar amassa una ronda suauda e graciosa. Sa mamà li pausa sas mans sus las espatlas e li fa un poton sus la gauta.

- Qu’agachas ailamont, besiada ?

- Agachi dançar las bèstias del Bon Dieu sus la montanha.

- Son talament aimablas ! diguèt la maire amb son pus polit sorire de patz.

                  Per Lúcia foguèt lo pus encantarèl e memorable Nadal de sa jove vida.

Cric-crac, mon conte es acabat ;

Cric-crac, Nadal es arribat.