L’Héritier d’Occitanie de Patrici Salerno

            Patrici Salerno es nascut a Nimes. Al jorn d’uèi viu e trabalha a Puègverd en Rasés. Dempuèi l’an 2000 s’es mes a escriure, nos escalcís sa biografia. Apassionat d’istòria tre son enfança, s’es de totjorn interessat al catarisme e als trobadors. D’aquí res d’estonant a çò que sos libres virèsson a l’entorn d’aqueles tèmas.

            Çò susprenent a la legida d’aqueste « L’Héritier d’Occitanie / L’Eiretièr d’Occitània », es que Patrici Salerno sembla coneisser Galhac en Albigés coma se i èra nascut e i aviá viscut. D’evidéncia, l’òme s’es plan documentat per alestir son òbra. D’un autre latz, coneis plan l’istòria del país. Son roman es plan onchat e vira redond.

            L’autor fa una tras que polida escritura. A lo biais per engimbrar una pròsa agradiva. Sas frasas son fluidas e cargadas de sens. Carrejan lor fais d’emocions. A tanben una coneissença indenegabla en psicologia. Sos personatges son umans e vius. Son abitats per las valors de prètz, paratge e convivéncia. Se determinan per rapòrt a n’aquestas valors que Patrici Salerno ensaja de far viure dins sa narracion. Tot al long del roman denóncia los crimis de guèrra comeses pels Franchimands e mai que mai lo perpetrat a La Vaur per Simon de Montfòrt, lo borrèl patentat de la glèisa catolica. Escriu amb rason que los planhs de Na Guirauda trevan encara las carrièras de la ciutat. D’aquò pòdi testimoniar…

            Tancredi es filh unic d’un ric pagés de Montans que possedís de tèrras dins plan maites parçans d’Albigés. L’òme es ambiciós e un afarista de primièra. Paga d’estudis al seu filh Tancredi a l’abadiá Sant Miquèl de Galhac. Mas lo sejorn se passa mal pel jovent dins aquel mitan reclús ont totes los vicis e las traïsons son possibles e realizats. Lo jove estudiant supòrta pas las ipocresias que regna a totas las instàncias de l’establiment monacal.

            Fin finala, malgrat son paire lo volguèsse gardar amb el per bailejar sos afars, Tancredi capita de lo convéncer de lo daissar anar perseguir sos estudis a Tolosa. Es aquí que, pauc a cha pauc, lo dròlle va descobrir la vida. Serà pas sens mal ni auvaris.

            Aquela reconstitucion de la vida estudianta a Tolosa a l’Edat Mejana es remirabla d’interés. A n’aquò se vei que Patrici Salerno finholèt son trabalh d’escritura. Son estil es agradiu, mas subretot son ritme es remarcablament just. L’autor sap far las digressions aquí ont las cal far. Sap las menar amb engenh, sens jamai n’abusar. Dins aquel roman de pas mens de 330 paginas, lo legeire s’enuèja pas jamai. Los personatges, totjorn plan pintrats, van e venon amb lors mistèris e lors caponitges. Lo debanar del raconte es ni tròp lent, ni tròp aviat. Pren léser d’endralhar los camins d’una vida coma se’n debanavan a l’Edat Mejana. La narracion descriu de situacions totas mai singularas las unas que las autras.

            Patrici Salerno sap utilizar l’istòria nacionala nòstra al servici de la literatura. Es un exercici que los escrivans occitans francofònes fan amb plaser e sens retenguda, mentre que lo occitanofònes, en defòra de dos o tres, son pauc nombroses a o aver fach lo pas. Segurament e paradoxalament plan tròp formatats per la cultura francesa, vòlon pas ausir parlar de « roman nacional » occitan. Un còp de mai l’autocensura e l’alienacion jògan a plen.

            Mentretant, Patrici Salerno fa dire a un de sos personatges : « Enrasiga-te al mai prigond dins la tèrra nòstra, lega nòstra polida cultura e fa clantir aquesta magnifica lenga occitana. A tot jamai emplenarà ton còr ». E quand la guèrra contra los Franchimands es perduda, un autre de sos personatges fa lo constat aqueste : « Sèm fièrs de çò que sèm, mas avèm tant e mai perdut a aver pas pro resistit. Ièr los pòbles nos envejavan, d’uèi los franceses negan la cultura nòstra. Ai plan paur que lo modèl nòstre de societat, apevat sus tolerància e modernitat, venga per jamai una idèa desbrembada ».

            Mas Patrici Salerno cava tanben las relacions umanas. Dins aquela òbra, estudia longament e d’un biais modernissime las relacions entre paire e filh. Dins d’unes cases aquestas pòdon èsser tan complicadas que las entre maire e filha, emai se, plan solide, son pas de meteissa natura.

            Quand ai acabat de legir aquel libre, e mai aprèp d’aver legit pas que qualques paginas, ai còpsec comprés que l’autor s’adreiçava a ieu coma s’adreiça a cadun de son legeires. Òc-ben, l’eiritièr d’Occitània, es plan Patrici Salerno, es plan ieu, es plan vos, es plan totes los que contunhan de cridar justícia per tota causa e en particular per la causa de la nacion occitana. La fòrça d’aqueste libre es sa libertat d’expression. Fa bon rescontrar aquela mena de literatura descomplexada. Quora aurem la meteissa escricha en occitan ? Espèri qu’aquel « Eiretièr d’Occitània » trobarà un public nombrós. Participa a la dignitat del pòble occitan. La literatura es tanben una arma del combat de liberacion nacionala.

Pèire Rabasse

« L’Héritier d’Occitanie » de Patrici Salerno. Edicions T.D.O..

Despaus legal : març de 2020. 332 paginas.

https://halldulivre.com/livre/9782366524703-l-heritier-d-occitanie-patrice-salerno/